Prečišćen tekst
ZAKON
o visokom obrazovanju
"Službeni
glasnik RS", br. 88 od 29. septembra 2017, 27 od 6. aprila 2018 - dr. zakon, 73 od 29.
septembra 2018, 67 od 20. septembra 2019, 6 od 24. januara 2020 - dr. zakoni
I. OSNOVNE
ODREDBE
Predmet zakona
Član 1.
Ovim zakonom uređuje se sistem
visokog obrazovanja, uslovi i način obavljanja delatnosti visokog obrazovanja,
osnove finansiranja visokog obrazovanja, kao i druga pitanja od značaja za
obavljanje ove delatnosti.
Svi termini kojima su u ovom
zakonu označeni položaji, profesije, odnosno zanimanja i zvanja, izraženi u
gramatičkom muškom rodu, podrazumevaju prirodni muški i ženski rod lica na koja
se odnose.
Delatnost visokog obrazovanja
Član 2.
Delatnost visokog obrazovanja od
posebnog je značaja za Republiku Srbiju (u daljem tekstu: Republika), deo je
međunarodnog, a posebno evropskog, obrazovnog, naučnog, odnosno umetničkog prostora
i obuhvata akademsko i strukovno obrazovanje.
Ciljevi visokog obrazovanja
Član 3.
Ciljevi visokog obrazovanja
jesu:
1) prenošenje naučnih,
umetničkih i stručnih znanja i veština;
2) razvoj nauke i unapređivanje
umetničkog stvaralaštva;
3) obezbeđivanje naučnog,
umetničkog i stručnog podmlatka;
4) obrazovanje kreativne
populacije koja neprekidno usvaja i stvara nova znanja;
5) obezbeđivanje jednakih uslova
za sticanje visokog obrazovanja i obrazovanja tokom čitavog života;
6) bitno povećanje broja stanovnika
sa visokim obrazovanjem;
7) unapređenje međunarodne
otvorenosti sistema visokog obrazovanja.
Principi visokog obrazovanja
Član 4.
Delatnost visokog obrazovanja
zasniva se na sledećim principima:
1) akademske slobode;
2) autonomija;
3) akademski integritet;
4) jedinstvo nastave,
naučnoistraživačkog, odnosno umetničkog rada i inovativne delatnosti, kao i
stručnog rada;
5) otvorenost prema javnosti i
građanima;
6) uvažavanje humanističkih i
demokratskih vrednosti nacionalne i evropske tradicije i vrednosti kulturnog
nasleđa;
7) poštovanje ljudskih prava i
građanskih sloboda, uključujući zabranu svih vidova diskriminacije;
8) usklađivanje sa evropskim
sistemom visokog obrazovanja i unapređivanje akademske mobilnosti nastavnog i
nenastavnog osoblja i studenata;
9) učešće studenata u
upravljanju i odlučivanju, posebno u vezi sa pitanjima koja su od značaja za
kvalitet nastave;
10) ravnopravnost
visokoobrazovnih ustanova bez obzira na oblik svojine, odnosno na to ko je
osnivač;
11) afirmacija konkurencije
obrazovnih i istraživačkih usluga radi povećanja kvaliteta i efikasnosti
visokoškolskog sistema;
12) obezbeđivanje kvaliteta i
efikasnosti studiranja;
13) povezanost sa
preduniverzitetskim obrazovanjem;
14) zaštita intelektualne
svojine u procesima transfera znanja.
Akademske slobode
Član 5.
Akademske slobode jesu:
1) sloboda naučnoistraživačkog i
umetničkog rada, uključujući slobodu objavljivanja i javnog predstavljanja
naučnih rezultata i umetničkih dostignuća, uz poštovanje prava intelektualne
svojine;
2) sloboda izbora metoda
interpretacije nastavnih sadržaja.
Autonomija
Član 6.
Autonomija univerziteta i drugih
visokoškolskih ustanova podrazumeva, u skladu sa ovim zakonom:
1) pravo na utvrđivanje
studijskih programa;
2) pravo na utvrđivanje pravila studiranja
i uslova upisa studenata;
3) pravo na uređenje unutrašnje
organizacije;
4) pravo na donošenje statuta i
izbor organa upravljanja i drugih organa, u skladu sa ovim zakonom;
5) pravo na izbor nastavnika i
saradnika;
6) pravo na izdavanje javnih isprava;
7) pravo na raspolaganje
finansijskim sredstvima, u skladu sa zakonom;
8) pravo na korišćenje imovine,
u skladu sa zakonom;
9) pravo na odlučivanje o
prihvatanju projekata i o međunarodnoj saradnji.
Prava iz stava 1. ovog člana
ostvaruju se uz poštovanje ljudskih prava i građanskih sloboda i otvorenosti
prema javnosti i građanima.
Akademski integritet
Član 7.
Na akademskom integritetu
zasnivaju se: očuvanje dostojanstva profesije, unapređivanje moralnih
vrednosti, zaštita vrednosti znanja i podizanje svesti o odgovornosti svih
članova akademske zajednice i unapređenje ljudskih prava i sloboda.
Nepovredivost akademskog prostora
Član 8.
Prostor visokoškolske ustanove
nepovrediv je i u njega ne mogu ulaziti pripadnici organa nadležnog za
unutrašnje poslove bez dozvole nadležnog organa te ustanove, osim u slučaju
ugrožavanja opšte sigurnosti, života, telesnog integriteta, zdravlja ili
imovine.
U akademskom prostoru ne mogu se
organizovati aktivnosti koje nisu povezane sa delatnošću odgovarajuće
visokoškolske ustanove, osim uz njenu dozvolu.
Pravo na visoko obrazovanje
Član 9.
Pravo na visoko obrazovanje
imaju sva lica sa položenom opštom,
stručnom ili umetničkom maturom*, u skladu sa
ovim zakonom i zakonom kojim se uređuje srednje obrazovanje.
Izuzetno, pod uslovima određenim
statutom visokoškolske ustanove, pravo na visoko obrazovanje ima i lice bez
stečenog srednjeg obrazovanja koje konkuriše za upis na studijske programe iz
umetničkih oblasti.
*Službeni glasnik RS, broj
73/2018
II.
OBEZBEĐIVANJE KVALITETA VISOKOG OBRAZOVANJA
Nacionalni savet za visoko obrazovanje
Član 10.
Nacionalni savet za visoko
obrazovanje (u daljem tekstu: Nacionalni savet) obrazuje se radi obezbeđivanja
razvoja i unapređenja kvaliteta visokog obrazovanja.
Sastav Nacionalnog saveta
Član 11.
Nacionalni savet ima 17 članova,
koje imenuje Vlada, vodeći računa o zastupljenosti pripadnika oba pola, i to:
1) šest članova iz reda redovnih
profesora, vrhunskih stručnjaka u zvanju naučnog savetnika, odnosno umetnika sa
međunarodno priznatim radovima ili osvedočenim doprinosom nacionalnoj kulturi,
vodeći računa o zastupljenosti obrazovno-naučnih, odnosno obrazovno-umetničkih
polja, kao i zastupljenosti univerziteta, na predlog Konferencije univerziteta;
2) dva člana iz reda profesora
strukovnih studija, na predlog Konferencije akademija strukovnih studija i
visokih škola (u daljem tekstu: Konferencija akademija i visokih škola);
3) sedam članova iz reda
vrhunskih stručnjaka, odnosno umetnika sa međunarodno priznatim radovima ili
osvedočenim doprinosom nacionalnoj kulturi, vodeći računa o zastupljenosti
obrazovno-naučnih, odnosno obrazovno-umetničkih polja, na predlog ministarstva
nadležnog za poslove visokog obrazovanja;
4) dva člana na predlog
Privredne komore Srbije.
U pitanjima koja su od značaja
za studente, na poziv Nacionalnog saveta, u radu Nacionalnog saveta, sa pravom
učestvovanja u odlučivanju, učestvuju dva predstavnika studenata koje određuju
studentske konferencije iz redova studenata koji imaju prosečnu ocenu studija
najmanje osam.
Kada se na jeziku nacionalne
manjine u celini ili delimično izvodi nastava u okviru visokog obrazovanja, u
pitanjima od značaja za izvođenje nastave na jeziku nacionalne manjine, u radu
Nacionalnog saveta, sa pravom učestvovanja u odlučivanju, učestvuje predstavnik
nacionalnog saveta te nacionalne manjine.
Konferencija univerziteta,
Konferencija akademija i visokih škola, ministarstvo nadležno za poslove
visokog obrazovanja, odnosno Privredna komora Srbije, objavljuje javni poziv za
prijavljivanje kandidata za članove Nacionalnog saveta najkasnije u roku od
šest meseci pre isteka mandata članova Nacionalnog saveta.
Rok za prijavljivanje kandidata
za članove Nacionalnog saveta jeste 15 dana od dana objavljivanja javnog
poziva.
Lista prijavljenih kandidata stavlja
se na uvid javnosti u roku od 10 dana od isteka roka za prijavljivanje
kandidata.
Primedbe i predlozi u vezi sa
prijavljenim kandidatima mogu se dostaviti u roku od 15 dana od dana stavljanja
liste prijavljenih kandidata na uvid javnosti.
Konferencija univerziteta,
odnosno Konferencija akademija i visokih škola upućuje predlog Vladi, od
najviše 18, odnosno tri kandidata, u roku od 30 dana od isteka roka za
dostavljanje primedbi i predloga iz stava 7. ovog člana, vodeći računa o broju
studenata i o broju nastavnika i saradnika, shodno članu 26. stav 5. ovog
zakona. Ministarstvo nadležno za poslove visokog obrazovanja, odnosno Privredna
komora Srbije upućuje predlog Vladi, od najviše osam, odnosno tri kandidata u
roku od 30 dana od dana isteka roka za dostavljanje primedbi i predloga iz
stava 7. ovog člana.
Vlada donosi odluku o imenovanju
članova Nacionalnog saveta u roku od 30 dana od dobijanja predloga iz stava 8.
ovog člana.
Član Nacionalnog saveta ne može
biti lice izabrano, postavljeno ili imenovano na funkciju u državnom organu,
organu autonomne pokrajine ili lokalne samouprave, u organu političke stranke
ili na dužnost organa poslovođenja visokoškolske ustanove, kao ni lice koje je
član Komisije za akreditaciju i proveru kvaliteta (u daljem tekstu: Komisija za
akreditaciju) i lice koje je zaposleno u Nacionalnom telu za akreditaciju i
proveru kvaliteta u visokom obrazovanju (u daljem tekstu: Nacionalno
akreditaciono telo).
Mandat članova Nacionalnog
saveta traje četiri godine sa mogućnošću još jednog izbora.
Vlada razrešava člana
Nacionalnog saveta pre isteka mandata, i to:
1) na lični zahtev;
2) ako ne ispunjava dužnosti
člana Nacionalnog saveta ili svojim postupcima povredi ugled te dužnosti, a na
predlog Konferencije univerziteta, Konferencije akademija i visokih škola,
ministarstva nadležnog za poslove visokog obrazovanja, odnosno Privredne komore
Srbije;
3) ukoliko se ispuni uslov iz
stava 10. ovog člana.
Nacionalni savet bira
predsednika iz reda svojih članova.
Članovi Nacionalnog saveta imaju
pravo na naknadu za rad u visini koju utvrdi Vlada.
Nadležnost Nacionalnog saveta
Član 12.
Nacionalni savet:
1) prati razvoj visokog
obrazovanja i njegovu usklađenost sa evropskim i međunarodnim standardima;
2) predlaže ministarstvu
nadležnom za poslove visokog obrazovanja (u daljem tekstu: Ministarstvo) mere
za unapređivanje sistema visokog obrazovanja;
3) daje mišljenje o politici
upisa na visokoškolske ustanove;
4) daje mišljenje u postupku
donošenja propisa kojima se uređuju pitanja od značaja za delatnost visokog
obrazovanja;
5) predlaže Vladi normative i
standarde rada visokoškolskih ustanova, kao i materijalna sredstva za njihovo
ostvarivanje, po pribavljenom mišljenju Konferencije univerziteta i
Konferencije akademija i visokih škola;
6) odlučuje u drugom stepenu po
žalbama u postupku akreditacije, na osnovu predloga žalbene komisije, koju
obrazuje za svaku pojedinačnu žalbu;
7) utvrđuje smernice u vezi sa
organizacijom, sprovođenjem kratkog programa studija i izdavanjem odgovarajućeg
sertifikata;
8) utvrđuje naučne, umetničke,
odnosno stručne oblasti u okviru polja iz člana 37. ovog zakona, na predlog
Konferencije univerziteta i Konferencije akademija i visokih škola;
9) utvrđuje listu stručnih,
akademskih, naučnih, odnosno umetničkih naziva sa naznakom zvanja odgovarajućeg
stepena studija iz odgovarajućih oblasti i skraćenice stručnih, akademskih,
naučnih, odnosno umetničkih naziva dvojezično, na srpskom i engleskom jeziku;
10) utvrđuje standarde za
samovrednovanje i ocenjivanje kvaliteta visokoškolskih ustanova na predlog
Nacionalnog akreditacionog tela;
11) utvrđuje standarde za
spoljašnju proveru kvaliteta visokoškolskih ustanova na predlog Nacionalnog
akreditacionog tela;
12) utvrđuje standarde za
početnu akreditaciju na predlog Nacionalnog akreditacionog tela;
13) utvrđuje standarde i
postupak za akreditaciju visokoškolskih ustanova na predlog Nacionalnog
akreditacionog tela;
14) utvrđuje standarde i
postupak za akreditaciju studijskih programa na predlog Nacionalnog
akreditacionog tela;
15) utvrđuje minimalne uslove za
izbor u zvanja nastavnika, na predlog Konferencije univerziteta, odnosno
Konferencije akademija i visokih škola;
16) donosi Osnove za kodeks o
akademskom integritetu i sukobu interesa
prilikom izbora u zvanje nastavnika, odnosno saradnika i zasnivanja radnog
odnosa* na
visokoškolskim ustanovama u Republici Srbiji;
17) utvrđuje listu recenzenata;
18) obavlja i druge poslove u
skladu sa zakonom.
U listu recenzenata iz stava 1.
tačka 17) ovog člana mogu biti imenovani nastavnici visokoškolskih ustanova u
Republici, kao i nastavnici u odgovarajućem zvanju sa visokoškolskih ustanova
van teritorije Republike.
Lista recenzenata objavljuje se
na zvaničnoj internet stranici Nacionalnog saveta i sadrži podatke o:
1) imenu i prezimenu recenzenta;
2) državi, mestu i ustanovi na
kojoj je stekao najviši stepen obrazovanja;
3) trenutnom nastavno-naučnom
zvanju i godini i ustanovi u kojoj je izabran u nastavno-naučno zvanje;
4) obrazovno-naučnom, odnosno
obrazovno-umetničkom polju i oblasti u kojoj je izabran u nastavno-naučno
zvanje.
Na listi recenzenata ne može
biti lice koje je izabrano, postavljeno ili imenovano na funkciju u državnom
organu, organu autonomne pokrajine ili lokalne samouprave, u organu političke
stranke, na dužnost organa poslovođenja visokoškolske ustanove, člana
Nacionalnog saveta, Komisije za akreditaciju, odnosno zaposleno u Nacionalnom
akreditacionom telu.
Nacionalni savet najmanje dva
puta godišnje održava sastanak sa Privrednom komorom Srbije, odnosno jedanput
godišnje sa Nacionalnim prosvetnim savetom, Savetom za stručno obrazovanje i
obrazovanje odraslih i drugim profesionalnim udruženjima za razmatranje pitanja
iz svoje nadležnosti i utvrđivanja prioriteta u sprovođenju politike visokog
obrazovanja.
Akti iz stava 1. tač. 8)−16)
ovog člana objavljuju se u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
*Službeni glasnik RS, broj
73/2018
Rad Nacionalnog saveta
Član 13.
Rad Nacionalnog saveta je javan.
Nacionalni savet, za potrebe
svog rada, može da obrazuje posebna radna tela.
Sredstva za rad Nacionalnog
saveta i njegovih radnih tela obezbeđuju se u budžetu Republike.
Stručne,
administrativno-tehničke i informatičke poslove za potrebe Nacionalnog saveta i
njegovih radnih tela obavlja Ministarstvo.
Nacionalni savet podnosi Vladi izveštaj
o svom radu najmanje jedanput godišnje.
Nacionalni savet donosi
poslovnik o svom radu, poslovnik o radu Žalbene komisije i Kodeks o akademskom
integritetu i sprečavanju sukoba interesa članova Nacionalnog saveta i članova
žalbene komisije.
Nacionalno akreditaciono telo
Član 14.
Radi obavljanja poslova
akreditacije, provere kvaliteta visokoškolskih ustanova i jedinica u njihovom
sastavu, vrednovanja studijskih programa i obezbeđivanja kvaliteta u visokom
obrazovanju Vlada obrazuje Nacionalno akreditaciono telo.
Nacionalno akreditaciono telo
ima svojstvo pravnog lica.
Nacionalno akreditaciono telo
finansira se iz prihoda od naknada za akreditaciju i proveru kvaliteta
visokoškolskih ustanova i jedinica u njihovom sastavu, vrednovanja studijskih programa
i obezbeđivanja kvaliteta u visokom obrazovanju i iz drugih prihoda u skladu sa
zakonom.
Nacionalno akreditaciono telo
podnosi Vladi izveštaj o svom radu najmanje jedanput godišnje, a izuzetno i na
zahtev Nacionalnog saveta i Ministarstva.
Organi Nacionalnog akreditacionog tela
Član 15.
Nacionalno akreditaciono telo
ima organ upravljanja, organ poslovođenja, stručni organ i stručne službe koje
obavljaju administrativno-tehničke poslove.
Bliži uslovi u pogledu načina
rada, načina i postupka izbora i razrešenja organa Nacionalnog akreditacionog
tela utvrđuju se aktom o osnivanju i statutom Nacionalnog akreditacionog tela.
Upravni odbor
Član 16.
Organ upravljanja Nacionalnog
akreditacionog tela je upravni odbor.
Upravni odbor ima sedam članova,
koje imenuje Vlada, vodeći računa o zastupljenosti pripadnika oba pola.
Jednog člana Upravnog odbora
predlaže Konferencija univerziteta iz reda redovnih profesora univerziteta,
jednog člana predlaže Konferencija akademija i visokih škola iz reda profesora
strukovnih studija, dva člana predlaže Privredna komora Srbije, a tri člana
imenuju se na predlog Ministarstva.
Članovi upravnog odbora biraju
se na period od četiri godine, sa mogućnošću još jednog izbora.
Član upravnog odbora ne može
biti lice izabrano, postavljeno ili imenovano na funkciju u državnom organu,
organu autonomne pokrajine ili lokalne samouprave, u organ političke stranke
ili na dužnost organa poslovođenja visokoškolske ustanove, kao ni lice koje je
član Nacionalnog saveta, Komisije za akreditaciju ili lice koje je zaposleno u
Nacionalnom akreditacionom telu.
Član upravnog odbora ima pravo
na naknadu za rad u iznosu koji utvrđuje Vlada.
Nadležnost upravnog odbora
Član 17.
Upravni odbor:
1) bira i razrešava direktora
Nacionalnog akredaticionog tela;
2) bira i razrešava članove
Komisije za akreditaciju;
3) usvaja godišnji program rada
i finansijski plan, uz saglasnost Vlade;
4) donosi statut i opšte akte;
5) usmerava i nadzire rad
direktora;
6) donosi etički kodeks i
pravila ponašanja lica zaposlenih u Nacionalnom akreditacionom telu, članova
Komisije za akreditaciju i recenzenata;
7) utvrđuje visinu naknade za
akreditaciju uz saglasnost Vlade;
8) vrši i druge poslove u skladu
sa zakonom, statutom i aktom o osnivanju Nacionalnog akreditacionog tela.
Upravni odbor donosi statut uz
prethodnu saglasnost Vlade.
Direktor
Član 18.
Organ poslovođenja Nacionalnog
akreditacionog tela je direktor.
Direktor se bira i razrešava u
skladu sa zakonom, na osnovu javnog konkursa, iz reda redovnih profesora
univerziteta koji imaju iskustvo u poslovođenju i obezbeđivanju kvaliteta u
visokom obrazovanju.
Direktor se bira na period od
pet godina, sa mogućnošću još jednog izbora.
Nadležnost direktora
Član 19.
Direktor:
1) zastupa i predstavlja
Nacionalno akreditaciono telo;
2) rukovodi radom i poslovanjem
Nacionalnog akredaticionog tela;
3) rukovodi radom stručnih
službi Nacionalnog akredaticionog tela;
4) odlučuje o pravima, obavezama
i odgovornostima zaposlenih u Nacionalnom akreditacionom telu;
5) donosi pravilnik o unutrašnjoj
organizaciji i sistematizaciji radnih mesta;
6) sprovodi odluke upravnog
odbora;
7) imenuje recenzente sa lista
koje utvrđuje Nacionalni savet (u daljem tekstu: recenzenti), na predlog
Komisije za akreditaciju;
8) vrši druge poslove u skladu
sa zakonom, statutom i aktom o osnivanju Nacionalnog akreditacionog tela.
Komisija za akreditaciju
Član 20.
Stručni organ Nacionalnog
akreditacionog tela je Komisija za akreditaciju.
Komisija za akreditaciju
sprovodi postupak akreditacije visokoškolskih ustanova i studijskih programa i
postupak spoljašnje provere kvaliteta visokoškolskih ustanova, u skladu sa
zakonom i propisanim postupkom i standardima za akreditaciju i za spoljašnju
proveru kvaliteta.
Komisija za akreditaciju ima 17
članova.
Članove Komisije za akreditaciju
bira upravni odbor Nacionalnog akreditacionog tela, na predlog Nacionalnog
saveta, vodeći računa o zastupljenosti pripadnika oba pola, kao i o
zastupljenosti obrazovno-naučnih, odnosno obrazovno-umetničkih polja.
Članovi Komisije za akreditaciju
biraju se na pet godina.
Član Komisije za akreditaciju
ima pravo na naknadu za rad u visini koju utvrđuje Upravni odbor Nacionalnog
akreditacionog tela, uz saglasnost Vlade.
Član Komisije za akreditaciju ne
može biti lice izabrano, postavljeno ili imenovano na funkciju u državnom
organu, organu autonomne pokrajine ili lokalne samouprave, u organ političke
stranke ili na dužnost organa poslovođenja visokoškolske ustanove, lice koje je
član Nacionalnog saveta, kao ni lice koje je zaposleno u Nacionalnom
akreditacionom telu.
Lice koje je izabrano za člana
Komisije za akreditaciju, a koje je na listi recenzenata Konferencije
univerziteta i Konferencije akademija i visokih škola ne može obavljati poslove
recenzenta u toku trajanja mandata člana Komisije za akreditaciju.
Upravni odbor razrešava člana
Komisije za akreditaciju:
1) na lični zahtev;
2) ako nesavesno obavlja poslove
ili svojim postupcima povredi ugled dužnosti koju obavlja;
3) ako se ispuni uslov iz stava
8. ovog člana;
4) zbog povrede etičkog kodeksa
iz člana 17. stav 1. tačka 6) ovog zakona.
Komisija za akreditaciju bira
predsednika iz reda svojih članova.
Komisija za akreditaciju donosi
poslovnik o radu.
Nadležnost i rad Komisije za akreditaciju
Član 21.
Komisija za akreditaciju:
1) odlučuje o zahtevu za
akreditaciju i sprovodi postupak akreditacije ustanova i studijskih programa u
oblasti visokog obrazovanja;
2) sačinjava izveštaj o početnoj
akreditaciji u postupku izdavanja dozvole za rad;
3) sprovodi postupak spoljašnje
provere kvaliteta;
4) stara se o harmonizaciji
primene standarda i procedura u oblasti akreditacije, u okviru evropskog
prostora visokog obrazovanja;
5) obavlja i druge poslove u
skladu sa statutom Nacionalnog akreditacionog tela.
Radi obavljanja poslova iz stava
1. tač. 1)–3) ovog člana Komisija za akreditaciju u skladu sa statutom
Nacionalnog akreditacionog tela:
1) obrazuje potkomisije za
obrazovno-naučna polja, odnosno obrazovno-umetničko polje iz člana 37. ovog
zakona;
2) obrazuje potkomisiju za
spoljašnju proveru kvaliteta u čijem radu učestvuju predstavnici studenata;
3) predlaže Direktoru
Nacionalnog akreditacionog tela recenzente, na način i po postupku utvrđenom
statutom Nacionalnog akreditacionog tela, a sa liste koju utvrđuje Nacionalni
savet.
U slučaju akreditacije
studijskog programa specifičnog nacionalnog karaktera, recenzenti se imenuju iz
reda domaćih univerzitetskih nastavnika, naučnika, umetnika ili stručnjaka.
U slučaju akreditacije
studijskog programa doktorskih studija najmanje jedan recenzent mora biti
nastavnik, naučnik ili umetnik zaposlen na visokoškolskoj, odnosno naučnoj
ustanovi iz inostranstva, koji ispunjava uslove da bude mentor na tom
studijskom programu, u skladu sa standardima iz člana 12. stav 1. tačka 14)
ovog zakona.
Spoljašnja provera kvaliteta visokoškolskih
ustanova
Član 22.
Provera ispunjenja obaveza
visokoškolske ustanove u pogledu kvaliteta vrši se u skladu sa aktom o
standardima i postupku za spoljašnju proveru kvaliteta.
Postupak spoljašnje provere
kvaliteta visokoškolske ustanove sprovodi Komisija za akreditaciju redovno u
četvrtoj godini akreditacionog ciklusa, a
može i vanredno, kao i na zahtev Ministarstva i Nacionalnog saveta.*
Izveštaj o izvršenoj spoljašnjoj
kontroli kvaliteta visokoškolske ustanove Komisija za akreditaciju dostavlja
visokoškolskoj ustanovi i podnosiocu zahteva za vanrednu proveru.
Ukoliko visokoškolska ustanova
ne ispuni obaveze u pogledu kvaliteta, Komisija za akreditaciju u izveštaju iz
stava 3. ovog člana određuje visokoškolskoj ustanovi mere za ispravljanje
utvrđenih nedostataka i naknadnog praćenja u trajanju od šest meseci od dana
dostavljanja izveštaja iz stava 3. ovog člana.
Komisija za akreditaciju u roku
od 30 dana od dana isteka roka iz stava 4. ovog člana sačinjava završni
izveštaj o spoljašnjoj kontroli i proveri kvaliteta visokoškolske ustanove.
Izveštaj iz stava 3. ovog člana,
na koji visokoškolska ustanova nije uložila prigovor u roku iz stava 5. ovog
člana, kao i izveštaj koji Komisija usvoji nakon isteka roka od šest meseci iz
stava 4. ovog člana (u daljem tekstu: završni izveštaj), objavljuje se na
službenoj internet stranici Nacionalnog akreditacionog tela.
Ukoliko je završni izveštaj
negativan, Nacionalno akreditaciono telo u roku od 30 dana od dana
objavljivanja završnog izveštaja donosi rešenje o oduzimanju akreditacije
studijskog programa, odnosno akreditacije visokoškolske ustanove.
Protiv rešenja iz stava 7. ovog
člana, visokoškolska ustanova može da izjavi žalbu Nacionalnom savetu, preko
Nacionalnog akreditacionog tela.
*Službeni glasnik RS, broj
73/2018
Akreditacija
Član 23.
Akreditacijom se utvrđuje da
visokoškolska ustanova i studijski programi ispunjavaju standarde iz člana 12.
tač. 13) i 14) ovog zakona i da visokoškolska ustanova ima pravo na izdavanje
javnih isprava u skladu sa ovim zakonom.
U postupku akreditacije
visokoškolske ustanove utvrđuje se ispunjenost standarda za akreditaciju, da li
ustanova ispunjava i odgovarajuće uslove iz čl. 44–48. ovog zakona i da li
ispunjava uslov u pogledu potrebnog broja nastavnika.
Uslov u pogledu potrebnog broja
nastavnika visokoškolska ustanova ispunjava ako ima nastavnike u radnom odnosu
sa punim radnim vremenom za izvođenje najmanje 70% časova aktivne nastave na
studijskom programu za koji se traži dozvola za rad, a najmanje 20 nastavnika u
radnom odnosu sa punim radnim vremenom na visokoškolskoj ustanovi.
Izuzetak su studijski programi u
polju umetnosti gde taj broj ne može biti manji od 50%.
Od ukupnog broja nastavnika
potrebnih za obavljanje nastave po godinama studija za studijski program za
koji se traži dozvola za rad, akademije strukovnih studija i visoke škole
strukovnih studija, izuzev u polju umetnosti, moraju da imaju najmanje 50%
nastavnika sa stečenim naučnim nazivom doktora nauka.
U postupku akreditacije master
akademskog, odnosno doktorskog studijskog programa utvrđuje se i da li su
ispunjeni uslovi za obavljanje naučnoistraživačkog, odnosno
umetničko-istraživačkog rada, u skladu sa zakonom.
Postupak akreditacije sprovodi
se redovno, u roku od sedam godina, a ranije na zahtev visokoškolske ustanove.
U postupku akreditacije
Nacionalno akreditaciono telo:
1) izdaje uverenje o
akreditaciji visokoškolske ustanove, odnosno studijskog programa;
2) donosi rešenje kojim se
odbija zahtev za akreditaciju;
3) izdaje potvrdu visokoškolskoj
ustanovi da je podnet uredan zahtev;
4) donosi zaključak kojim
upućuje visokoškolsku ustanovu da dopuni zahtev nedostajućom dokumentacijom u
roku od 30 dana, a ako ustanova ne dopuni zahtev u roku, donosi rešenje o
odbacivanju zahteva.
Nacionalno akreditaciono telo
izdaje uverenje o akreditaciji, odnosno donosi rešenje kojim se odbija zahtev
za akreditaciju u roku od devet meseci od dana prijema urednog zahteva.
Na rešenje Nacionalnog
akreditacionog tela kojim se odbija zahtev za akreditaciju, visokoškolska
ustanova, može u roku od 15 dana od dana prijema rešenja uložiti žalbu
Nacionalnom savetu preko Nacionalnog akreditacionog tela.
U roku od 30 dana od dana
prijema žalbe na rešenje iz stava 10. ovog člana, Nacionalni savet imenuje
žalbenu komisiju.
U žalbenu komisiju iz stava 11.
ovog člana imenuju se tri recenzenta iz odgovarajuće oblasti sa liste
recenzenata koju je utvrdio Nacionalni savet.
Recenzent iz stava 12. ovog
člana ne može biti lice zaposleno na visokoškolskoj ustanovi koja je podnela
žalbu, kao ni lice koje je učestvovalo u postupku donošenja rešenja iz stava
10. ovog člana.
Žalbena komisija dostavlja
Nacionalnom savetu izveštaj i predlog za donošenje odluke o žalbi podnetoj na
rešenje iz stava 10. ovog člana u roku od 30 dana od dana imenovanja.
Nacionalni savet u roku od 30
dana od dana dostavljanja predloga iz stava 14. ovog člana donosi rešenje kojim
može odbiti žalbu ili poništiti prvostepeno rešenje i vratiti Nacionalnom
akreditacionom telu na ponovno odlučivanje.
Nacionalno akreditaciono telo je
dužno da u roku od 30 dana od dana prijema rešenja Nacionalnog saveta o
poništavanju prvostepenog rešenja i vraćanju na ponovno odlučivanje donese
rešenje u skladu sa pravnim shvatanjem Nacionalnog saveta.
Ukoliko visokoškolska ustanova
uloži žalbu protiv rešenja Nacionalnog akreditacionog tela iz stava 16. ovog
člana, Nacionalni savet će sam, u roku od 30 dana od dana prijema žalbe
odlučiti o zahtevu za akreditaciju.
Rešenje kojim se žalba odbija,
odnosno rešenje kojim Nacionalni savet sam odlučuje o akreditaciji, konačno je
u upravnom postupku.
Visokoškolska ustanova iz stava
17. ovog člana, ima pravo da ponovi zahtev za akreditaciju po isteku roka od 90
dana od dana donošenja konačnog rešenja kojim se odbija zahtev za akreditaciju.
Recenzenti iz stava 12. ovog
člana imaju pravo na naknadu za rad u visini koju utvrdi Vlada.
Početna akreditacija
Član 24.
Početnom akreditacijom utvrđuje
se ispunjenost standarda za početnu akreditaciju visokoškolske ustanove i
studijskih programa.
U postupku početne akreditacije
Nacionalno akreditaciono telo sačinjava izveštaj o ispunjenosti standarda za
početnu akreditaciju visokoškolske ustanove i studijskih programa sa preporukom
za izdavanje dozvole za rad, odnosno za odbijanje zahteva za izdavanje dozvole
za rad visokoškolskoj ustanovi.
Samovrednovanje
Član 25.
Visokoškolska ustanova sprovodi
postupak samovrednovanja i ocenjivanja kvaliteta svojih studijskih programa,
nastave i uslova rada.
Samovrednovanje se sprovodi na
način i po postupku propisanim opštim aktom visokoškolske ustanove, u skladu sa
aktom o standardima za samovrednovanje i ocenjivanje kvaliteta visokoškolskih
ustanova i studijskih programa.
U postupku samovrednovanja
razmatra se i ocena studenata.
Visokoškolska ustanova dostavlja
Nacionalnom akreditacionom telu izveštaj o postupku i rezultatima
samovrednovanja, kao i druge podatke od značaja za ocenu kvaliteta u periodu od
tri godine.
Konferencija univerziteta
Član 26.
Radi koordiniranja rada,
utvrđivanja zajedničke politike, ostvarivanja zajedničkih interesa i obavljanja
poslova utvrđenih zakonom, osniva se Konferencija univerziteta.
Članovi Konferencije
univerziteta su svi akreditovani univerziteti.
Organizacija i rad Konferencije
univerziteta uređuju se statutom.
Univerzitet u Konferenciji
univerziteta predstavlja rektor.
Univerzitet iz stava 2. ovog
člana ima pravo da na svakih 1.000 nastavnika i saradnika delegira još po
jednog predstavnika u Konferenciju univerziteta, kao i da na svakih 5.000
studenata delegira još po jednog predstavnika u Konferenciju univerziteta.
Sredstva za rad Konferencije
univerziteta obezbeđuju se u budžetu Republike.
Nadležnost Konferencije univerziteta
Član 27.
Konferencija univerziteta:
1) razmatra pitanja od
zajedničkog interesa za unapređivanje nastavno-naučne, odnosno
nastavno-umetničke delatnosti na univerzitetu;
2) usaglašava stavove i
koordinira aktivnosti univerziteta, posebno u oblasti upisne politike;
3) daje mišljenje o standardima
za ocenu kvaliteta obrazovnog, naučnoistraživačkog, umetničkog i stručnog rada;
4) predlaže kandidate za članove
Nacionalnog saveta i upravnog odbora Nacionalnog akreditacionog tela;
5) predlaže listu stručnih,
akademskih, naučnih, odnosno umetničkih naziva iz odgovarajućih oblasti,
skraćenica i opis kvalifikacije tih naziva;
6) predlaže mere radi
unapređivanja materijalnog položaja univerziteta i standarda studenata;
7) razmatra i druga pitanja od
zajedničkog interesa za univerzitete, u skladu sa ovim zakonom.
Konferencija akademija i visokih škola
Član 28.
Radi koordiniranja rada,
utvrđivanja zajedničke politike, ostvarivanja zajedničkih interesa i obavljanja
poslova utvrđenih zakonom, osniva se Konferencija akademija i visokih škola.
Konferenciju akademija i visokih
škola čine akreditovane visoke škole, akademije strukovnih studija i visoke
škole strukovnih studija.
Organizacija i rad Konferencije
akademija i visokih škola uređuje se statutom.
Akademiju strukovnih studija,
visoku školu i visoku školu strukovnih studija u Konferenciji akademija i
visokih škola predstavlja predsednik, odnosno direktor.
Sredstva za rad Konferencije
akademija i visokih škola obezbeđuju se u budžetu Republike.
Nadležnost Konferencije akademija i visokih škola
Član 29.
Konferencija akademija i visokih
škola:
1) razmatra pitanja od zajedničkog
interesa za unapređivanje nastavno-stručne, odnosno nastavno-umetničke
delatnosti;
2) usaglašava stavove i
koordinira aktivnosti akademija strukovnih studija i visokih škola, posebno u
oblasti upisne politike;
3) daje mišljenje o standardima
za ocenu kvaliteta obrazovnog, istraživačkog, umetničkog i stručnog rada;
4) predlaže listu stručnih
naziva iz odgovarajućih oblasti, skraćenica i opis kvalifikacije tih naziva;
5) predlaže kandidate za članove
Nacionalnog saveta i upravnog odbora Nacionalnog akreditacionog tela;
6) predlaže mere radi
unapređivanja materijalnog položaja akademija strukovnih studija i visokih
škola i standarda studenata;
7) razmatra i druga pitanja od
zajedničkog interesa za visoke škole, akademije strukovnih studija i visoke škole
strukovnih studija, u skladu sa ovim zakonom.
Studentske konferencije
Član 30.
Radi ostvarivanja zajedničkih
interesa studenata kao partnera u procesu visokog obrazovanja osnivaju se
Studentska konferencija univerziteta i Studentska konferencija akademija
strukovnih studija i visokih škola (u daljem tekstu: Studentska konferencija
akademija i visokih škola).
Studentsku konferenciju
univerziteta čine predstavnici studentskih parlamenata univerziteta.
Studentsku konferenciju
akademija i visokih škola čine predstavnici studentskih parlamenata akademija
strukovnih studija, visokih škola i visokih škola strukovnih studija.
Organizacija i rad konferencija
iz stava 1. ovog člana uređuju se statutom konferencije, u skladu sa ovim
zakonom.
Studentske konferencije imaju
pravo da daju mišljenje o pitanjima iz člana 12. stav 1. tačka 10) ovog zakona.
Sredstva za rad studentskih
konferencija obezbeđuju se u budžetu Republike.
Studentske konferencije imaju
svojstvo pravnog lica koje stiču upisom u sudski registar u skladu sa zakonom.
Ministarstvo
Član 31.
Ministarstvo:
1) predlaže Vladi politiku
visokog obrazovanja;
2) planira politiku upisa
studenata na studije koje ostvaruju visokoškolske ustanove čiji je osnivač
Republika, na predlog Nacionalnog saveta;
3) prati razvoj visokog
obrazovanja;
4) izdaje dozvolu za rad
visokoškolskih ustanova;
5) raspodeljuje finansijska
sredstva iz budžeta Republike namenjena visokoškolskim ustanovama i kontroliše
njihovo korišćenje;
6) stara se o uključivanju
visokoškolskih ustanova u proces priznavanja visokoškolskih kvalifikacija u
Evropi;
7) vrši nadzor nad zakonitošću
propisa iz člana 12. stav 1. tač. 10)−14), u skladu sa zakonom kojim se uređuje
državna uprava;
8) utvrđuje postupak za
spoljašnju proveru kvaliteta visokoškolskih ustanova;
9) potvrđuje, na zahtev
zainteresovanog lica, da je isprava koju je izdala visokoškolska ustanova javna
isprava;
10) obavlja i druge poslove, u
skladu sa zakonom.
Akt iz stava 1. tačka 8) ovog
člana objavljuje se u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
Evropske integracije u obrazovanju
Član 32.
Ministarstvo se stara o
usklađivanju sistema obrazovanja i vaspitanja Republike sa trendovima razvoja
obrazovanja u Evropi. Radi ispunjenja ovog cilja Ministarstvo preduzima sve
potrebne radnje za:
1) obezbeđenje punopravnog
učešća u programima Evropske unije za saradnju u oblasti obrazovanja i obuka i
praćenje efekata učešća u ovim programima;
2) ostvarivanje učešća
predstavnika Republike u radnim grupama i aktivnostima koje se organizuju u
sklopu Otvorenog metoda koordinacije, Bolonjskog procesa i drugih sličnih
inicijativa koje su pokrenute na nivou Evropske unije i Evrope u celini.
U cilju što boljeg i
efektivnijeg učešća u navedenim evropskim inicijativama Ministarstvo ostvaruje
saradnju sa drugim državnim organima, obrazovnim ustanovama, udruženjima
građana i ostalim organizacijama ukoliko je to potrebno, a njihove predstavnike
može imenovati u radne grupe iz stava 1. tačka 2) ovog člana.
III. STUDIJE
I STUDIJSKI PROGRAMI
Studijski program
Član 33.
Studijski program je skup
obaveznih i izbornih studijskih područja, odnosno predmeta, sa okvirnim
sadržajem, čijim se savladavanjem obezbeđuju neophodna znanja i veštine za
sticanje diplome odgovarajućeg stepena i vrste studija.
Vrste studija
Član 34.
Delatnost visokog obrazovanja
ostvaruje se kroz akademske i strukovne studije na osnovu akreditovanih
studijskih programa za sticanje visokog obrazovanja.
Na akademskim studijama izvodi
se akademski studijski program, koji osposobljava studente za razvoj i primenu
naučnih, umetničkih i stručnih dostignuća.
Na strukovnim studijama izvodi
se strukovni studijski program, koji osposobljava studente za primenu i razvoj
stručnih znanja i veština potrebnih za uključivanje u radni proces.
Radi stručnog osposobljavanja lica
sa stečenim srednjim* obrazovanjem za uključivanje u radni proces,
izvodi se kratki program studija koji ima jasno definisanu strukturu, svrhu i
ishode učenja i za koji se izdaje sertifikat o završenom kratkom programu
studija i stečenim kompetencijama.
*Službeni glasnik RS, broj
73/2018
Stepeni studija
Član 35.
Studije prvog stepena su:
1) osnovne akademske studije;
2) osnovne strukovne studije;
3) specijalističke strukovne
studije.
Studije drugog stepena su:
1) master akademske studije;
2) master strukovne studije;
3) specijalističke akademske
studije.
Studije trećeg stepena su
doktorske akademske studije.
Studijski program za sticanje zajedničke diplome
Član 36.
Studijski program za sticanje
zajedničke diplome jeste studijski program koji organizuju i izvode više visokoškolskih
ustanova koje imaju dozvolu za rad za odgovarajući studijski program.
Studijski program iz stava 1.
ovog člana može da se izvodi kada ga usvoje nadležni organi visokoškolskih
ustanova koje ga organizuju.
Obrazovno-naučna i obrazovno-umetnička polja
Član 37.
Studijski programi se ostvaruju
u okviru jednog ili više sledećih obrazovno-naučnih, odnosno
obrazovno-umetničkih polja:
1) Prirodno-matematičke nauke;
2) Društveno-humanističke nauke;
3) Medicinske nauke;
4) Tehničko-tehnološke nauke;
5) Umetnost.
Odgovarajuće naučne, umetničke i
stručne oblasti u okviru polja iz stava 1. ovog člana utvrđuje Nacionalni
savet, na predlog Konferencije univerziteta i Konferencije akademija i visokih
škola.
Odgovarajuće uže naučne,
umetničke i stručne oblasti u okviru naučne, umetničke i stručne oblasti iz
stava 2. ovog člana utvrđuje samostalna visokoškolska ustanova, na predlog
visokoškolske ustanove.
Sadržaj studijskog programa
Član 38.
Studijskim programom utvrđuju
se:
1) naziv i ciljevi studijskog
programa;
2) vrsta studija;
3) ishodi procesa učenja u
skladu sa zakonom koji utvrđuje nacionalni okvir kvalifikacija;
4) stručni, akademski, naučni
odnosno umetnički naziv;
5) uslovi za upis na studijski
program;
6) lista obaveznih i izbornih
studijskih područja, odnosno predmeta, sa okvirnim sadržajem;
7) način izvođenja studija i
potrebno vreme za izvođenje pojedinih oblika studija;
8) bodovna vrednost svakog
predmeta iskazana u skladu sa Evropskim sistemom prenosa bodova (u daljem
tekstu: ESPB bodovi);
9) bodovna vrednost završnog
rada na osnovnim, specijalističkim i master studijama, odnosno doktorske
disertacije ili doktorskog umetničkog projekta, iskazana u ESPB bodovima;
10) preduslovi za upis pojedinih
predmeta ili grupe predmeta;
11) način izbora predmeta iz
drugih studijskih programa;
12) uslovi za prelazak sa drugih
studijskih programa u okviru istih ili srodnih oblasti studija;
13) druga pitanja od značaja za
izvođenje studijskog programa.
Obim studija
Član 39.
Svaki predmet iz studijskog
programa ili kratkog programa studija iskazuje se brojem odgovarajućih ESPB
bodova, a obim programa se izražava zbirom ESPB bodova.
Zbir od 60 ESPB bodova odgovara
prosečnom ukupnom angažovanju studenta u obimu 40-časovne radne nedelje tokom
jedne školske godine.
Ukupno angažovanje studenta
sastoji se od aktivne nastave (predavanja, vežbe, praktikumi, seminari i dr.),
samostalnog rada, kolokvijuma, ispita, izrade završnih radova, studentske
prakse, dobrovoljnog rada u lokalnoj zajednici i drugih vidova angažovanja.
Dobrovoljni rad je rad studenta
bez naknade, koji organizuje visokoškolska ustanova na projektima od značaja za
lokalnu zajednicu koji se vrednuje u sistemu visokog obrazovanja.
Uslove, način organizovanja i
vrednovanje dobrovoljnog rada uređuje visokoškolska ustanova svojim opštim
aktom.
Ukupan broj časova aktivne
nastave ne može biti manji od 600 časova u toku školske godine.
Osnovne akademske studije imaju
od 180 do 240 ESPB bodova.
Osnovne strukovne studije imaju
180 ESPB bodova.
Specijalističke strukovne
studije imaju najmanje 60 ESPB bodova.
Specijalističke akademske
studije imaju najmanje 60 ESPB bodova kada su prethodno završene master
akademske studije.
Master akademske studije imaju:
1) najmanje 60 ESPB bodova, kada
je prethodno ostvaren obim osnovnih akademskih studija od 240 ESPB bodova;
2) najmanje 120 ESPB bodova kada
je prethodno ostvaren obim osnovnih akademskih studija od 180 ESPB bodova.
Master strukovne studije imaju
najmanje 120 ESPB bodova kada je prethodno ostvaren obim prvog stepena studija
od najmanje 180 ESPB bodova.
Studijski programi akademskih
studija mogu se organizovati integrisano u okviru osnovnih i master akademskih
studija.
Doktorske studije imaju najmanje
180 ESPB bodova, uz prethodno ostvareni obim studija od najmanje 300 ESPB
bodova na osnovnim akademskim i master akademskim studijama, odnosno
integrisanim akademskim studijama.
Studijski programi akademskih
studija iz medicinskih nauka mogu se organizovati integrisano u okviru osnovnih
i master akademskih studija, sa ukupnim obimom od najviše 360 ESPB bodova.
Kratki program studija može se
izvoditi u obimu od 30 do 60 ESPB bodova.
Završni rad i disertacija
Član 40.
Studijskim programom osnovnih i
specijalističkih studija može biti predviđen završni rad.
Studijski program master
akademskih studija i master strukovnih studija sadrži obavezu izrade završnog
rada.
Doktorska disertacija je završni
deo studijskog programa doktorskih studija, osim doktorata umetnosti koji je
umetnički projekat.
Izuzetno, doktorat nauka može da
stekne lice sa završenim studijama medicine i završenom odgovarajućom
specijalizacijom u skladu sa zakonom kojim se uređuje zdravstvena zaštita, na
osnovu odbranjene disertacije zasnovane na radovima objavljenim u vrhunskim
svetskim časopisima, u skladu sa standardima koje utvrđuje Nacionalni savet.
Broj bodova kojima se iskazuje
završni rad, odnosno završni deo studijskog programa, ulaze u ukupan broj
bodova potrebnih za završetak studija.
Način i postupak pripreme i
odbrane završnog rada, uređuje se opštim aktom visokoškolske ustanove.
Postupak pripreme i uslovi za
odbranu disertacije, odnosno umetničkog projekta uređuju se opštim aktom
univerziteta.
Visokoškolska ustanova na kojoj
se brani doktorska disertacija, odnosno umetnički projekat dužna je da doktorsku
disertaciju i izveštaj komisije o oceni doktorske disertacije učini dostupnom
javnosti, i to u elektronskoj verziji na zvaničnoj internet stranici ustanove i
u štampanom obliku u biblioteci ustanove, najmanje 30 dana pre usvajanja
izveštaja komisije na nadležnom organu, kao i do odbrane disertacije.
Univerzitet je dužan da ustanovi
digitalni repozitorijum u kojem se trajno čuvaju elektronske verzije
odbranjenih doktorskih disertacija, odnosno umetničkih projekata, zajedno sa
izveštajem komisije za ocenu disertacije, podacima o mentoru i sastavu komisije
i podacima o zaštiti autorskih prava, kao i da sve navedene podatke učine javno
dostupnim.
Kopiju sadržaja koji se čuva u
repozitorijumu univerzitet je dužan da u roku od tri meseca od odbrane
doktorske disertacije, odnosno umetničkog projekta dostavi u centralni
repozitorijum koji vodi Ministarstvo.
Prenošenje ESPB bodova
Član 41.
Između različitih studijskih
programa, u okviru istog stepena i vrste studija može se vršiti prenošenje ESPB
bodova.
Kriterijumi i uslovi prenošenja
ESPB bodova i odgovarajuća provera znanja propisuju se opštim aktom samostalne
visokoškolske ustanove, odnosno sporazumom visokoškolskih ustanova.
Izuzetno od stava 1. ovog člana, za studente koji učestvuju u programima
međunarodne mobilnosti može se vršiti prenos ESPB bodova između različitih
studijskih programa u okviru svih stepena i vrste studija.*
*Službeni glasnik RS, broj
73/2018
Ukidanje studijskog programa
Član 42.
Odluku o ukidanju studijskog
programa donosi stručni organ samostalne visokoškolske ustanove u skladu sa
opštim aktom.
U slučaju da visokoškolska
ustanova ne podnese zahtev za redovnu akreditaciju studijskog programa u roku
iz člana 23. stav 7. ovog zakona, dužna je da donese odluku o ukidanju tog
studijskog programa, u roku od 30 dana od dana isteka akreditacije tog
studijskog programa.
U slučaju ukidanja studijskog
programa, visokoškolska ustanova je dužna da zatečenim studentima omogući
završetak studija po započetom studijskom programu i pravilima studija u skladu
sa ovim zakonom.
Visokoškolska ustanova može
utvrditi uslove za prelazak studenata iz stava 3. ovog člana na drugi studijski
program.
Visokoškolska ustanova
Ministarstvu dostavlja odluku o ukidanju studijskog programa, radi unošenja
promena u registar akreditovanih visokoškolskih ustanova i u registar
akreditovanih studijskih programa, u roku od 30 dana od dana donošenja odluke.
Ministarstvo donosi rešenje o
izmeni dozvole za rad u roku od 30 dana od dostavljanja odluke iz stava 5. ovog
člana.
IV. USTANOVE
KOJE OBAVLJAJU DELATNOST VISOKOG OBRAZOVANJA
Visokoškolske ustanove
Član 43.
Delatnost visokog obrazovanja
obavljaju sledeće visokoškolske ustanove:
1) univerzitet;
2) fakultet, odnosno umetnička
akademija, u sastavu univerziteta;
3) akademija strukovnih studija;
4) visoka škola;
5) visoka škola strukovnih
studija.
Univerzitet, akademija
strukovnih studija, visoka škola i visoka škola strukovnih studija su
samostalne visokoškolske ustanove.
Pod nazivima ustanova iz stava
1. ovog člana mogu istupati u pravnom prometu samo visokoškolske ustanove koje
imaju dozvolu za rad, u skladu sa ovim zakonom.
Visokoškolska ustanova obavlja
delatnost visokog obrazovanja u sedištu.
Visokoškolska ustanova može
izvoditi studijski program na daljinu, u skladu sa dozvolom za rad.
U okviru delatnosti visokog
obrazovanja visokoškolska ustanova obavlja naučnoistraživačku, umetničku,
ekspertsko-konsultantsku i izdavačku delatnost, a može obavljati i druge
poslove kojima se komercijalizuju rezultati naučnog, umetničkog rada i
istraživačkog rada, pod uslovom da se tim poslovima ne ugrožava kvalitet
nastave i naučnog, umetničkog, odnosno stručnog rada.
U cilju komercijalizacije
naučnih rezultata, umetničkog stvaralaštva i pronalazaka, visokoškolska
ustanova može biti osnivač privrednog društva, pri čemu ostvarenu dobit koja
joj pripada visokoškolska ustanova može koristiti isključivo za unapređenje
delatnosti visokoškolske ustanove.
Samostalna visokoškolska
ustanova može da organizuje smeštaj i ishranu studenata u skladu sa zakonom
kojim se uređuje kolektivni smeštaj i ishrana studenata.
Na osnivanje i rad
visokoškolskih ustanova primenjuju se propisi o javnim službama, ukoliko ovim
zakonom nije drugačije uređeno.
Na visokoškolskoj ustanovi nije
dozvoljeno političko, stranačko ili versko organizovanje i delovanje.
Univerzitet
Član 44.
Univerzitet je samostalna
visokoškolska ustanova koja u obavljanju svoje delatnosti objedinjuje
obrazovnu, naučnoistraživačku, stručnu, umetničku i inovacionu delatnost, kao
komponente jedinstvenog procesa visokog obrazovanja.
Univerzitet može ostvarivati sve
vrste i stepene studija.
Visokoškolska ustanova ima
status univerziteta ako ostvaruje akademske studijske programe na svim
stepenima studija, u okviru najmanje tri polja i tri oblasti iz člana 37. ovog
zakona.
Izuzetno, univerzitet se može
osnovati u polju umetnosti, ako ima sva tri stepena studija iz najmanje tri
oblasti umetnosti i nauka o umetnosti.
Univerzitet u Beogradu je visokoškolska ustanova od nacionalnog značaja.*
*Službeni glasnik RS, broj
73/2018
Fakultet i umetnička akademija
Član 45.
Fakultet, odnosno umetnička
akademija, jeste visokoškolska ustanova, odnosno visokoškolska jedinica u
sastavu univerziteta, koja ostvaruje akademske studijske programe i razvija
naučnoistraživački, umetnički, odnosno stručni rad u jednoj ili više oblasti.
Fakultet, odnosno umetnička
akademija, može ostvarivati i strukovne studijske programe.
Fakultet, odnosno umetnička
akademija, u pravnom prometu nastupa pod nazivom univerziteta u čijem je
sastavu i pod svojim nazivom, u skladu sa statutom univerziteta.
Akademija strukovnih studija
Član 46.
Akademija strukovnih studija je
samostalna visokoškolska ustanova koja u obavljanju delatnosti objedinjuje
obrazovni, primenjeno-istraživački, stručni i umetnički rad, kao komponente
jedinstvenog procesa visokog obrazovanja.
Akademija strukovnih studija
može ostvarivati osnovne strukovne studije, master strukovne studije i
specijalističke strukovne studije.
Visokoškolska ustanova ima
status akademije strukovnih studija ako ostvaruje najmanje pet akreditovanih
studijskih programa strukovnih studija iz najmanje dva polja iz člana 37. ovog
zakona.
Visoka škola
Član 47.
Visoka škola je samostalna
visokoškolska ustanova koja ostvaruje osnovne akademske studije, master akademske
studije i specijalističke akademske studije, iz jedne ili više oblasti iz člana
37. ovog zakona.
Visoka škola strukovnih studija
Član 48.
Visoka škola strukovnih studija
je samostalna visokoškolska ustanova koja ostvaruje osnovne strukovne studije,
specijalističke strukovne studije i master strukovne studije, iz jedne ili više
oblasti iz člana 37. ovog zakona.
Naučni instituti i druge organizacije u sastavu
univerziteta
Član 49.
Radi unapređivanja
naučnoistraživačke, odnosno umetničko-istraživačke delatnosti univerzitet u
svom sastavu može imati naučne, odnosno umetničke institute.
Za obavljanje inovacione
delatnosti i pružanje infrastrukturne podrške za razvoj inovacija i
komercijalizaciju rezultata naučnih, odnosno umetničkih istraživanja univerzitet
u svom sastavu može imati inovacione centre, centre izuzetnih vrednosti, centre
za transfer tehnologija, poslovno-tehnološke inkubatore, naučno-tehnološke
parkove i druge organizacije, u skladu sa zakonom kojim se uređuje
naučnoistraživačka delatnost.
Univerzitet može ostvarivati deo
akreditovanih studijskih programa master akademskih studija i doktorskih
studija na ustanovama iz stava 1. ovog člana.
Imovina
Član 50.
Nepokretnosti i druga sredstva
obezbeđeni od strane Republike za osnivanje i rad visokoškolske ustanove u
državnoj su svojini.
Nepokretnosti iz stava 1. ovog
člana ne mogu se otuđivati bez saglasnosti osnivača.
Nepokretnosti i druga sredstva
iz stava 1. ovog člana mogu se koristiti samo u funkciji obavljanja delatnosti
utvrđenih ovim zakonom.
Nepokretnosti i druga imovina
stečena na osnovu zaveštanja, poklona, donacija i sponzorstava, svojina su
visokoškolske ustanove koja je tu imovinu stekla.
Visokoškolska ustanova
samostalno upravlja zadužbinama, fondacijama, odnosno fondovima koji su joj povereni,
u skladu sa zakonom.
Imovinu stečenu zaveštanjem
visokoškolska ustanova koristi u svrhe za koju je ostavilac namenio prilikom
zaveštanja (ako postoji pisani dokument o zaveštanju) ili za delatnosti za koje
je visokoškolska ustanova registrovana (ukoliko nema pisanog dokumenta o
zaveštanju).
Osnivanje
Član 51.
Samostalnu visokoškolsku
ustanovu mogu osnovati Republika, pravno i fizičko lice, u skladu sa zakonom.
Kada je osnivač samostalne
visokoškolske ustanove Republika, odluku o osnivanju donosi Vlada.
Visokoškolske ustanove za
ostvarivanje studijskih programa za potrebe policijskog, odnosno vojnog
obrazovanja, kao i za potrebe nacionalne bezbednosti, osniva Vlada, u skladu sa
uslovima utvrđenim ovim zakonom.
Visokoškolske ustanove iz stava
3. ovog člana mogu biti u sastavu univerziteta, odnosno akademije strukovnih
studija, u skladu sa posebnim sporazumom univerziteta, odnosno akademije
strukovnih studija i Vlade.
Sporazumom univerziteta, odnosno
akademije strukovnih studija i Vlade, na predlog organa državne uprave
nadležnog za unutrašnje poslove, poslove nacionalne bezbednosti, odnosno
poslove odbrane, može se ustanoviti poseban studijski program za potrebe
policijskog, odnosno vojnog obrazovanja, kao i za potrebe nacionalne
bezbednosti, u okviru određenog univerziteta, odnosno akademije strukovnih
studija.
Sporazumom univerziteta, odnosno
akademije strukovnih studija i visokoškolske ustanove iz stava 3. ovog člana
može se, uz saglasnost Vlade, ustanoviti studijski program za sticanje
zajedničke diplome.
Vlada, na predlog organa državne
uprave nadležnog za unutrašnje poslove, poslove nacionalne bezbednosti, odnosno
poslove odbrane, bliže uređuje uslove i način ostvarivanja studijskih programa
iz st. 5. i 6. ovog člana i položaj nastavnika i studenata, u pogledu
osobenosti vezanih za ciljeve i prirodu policijskog odnosno vojnog obrazovanja
i obrazovanja za potrebe nacionalne bezbednosti.
Upravni nadzor nad radom
visokoškolskih ustanova iz stava 3. ovog člana i ostvarivanjem studijskih
programa iz st. 5. i 6. ovog člana vrši organ državne uprave nadležan za
unutrašnje poslove, poslove nacionalne bezbednosti, odnosno poslove odbrane.
Dozvola za rad
Član 52.
Visokoškolska ustanova može
početi sa radom po dobijanju dozvole za rad.
Dozvolu za rad izdaje Ministarstvo,
na zahtev visokoškolske ustanove.
Uz zahtev iz stava 2. ovog člana
visokoškolska ustanova dostavlja osnivački akt i dokaze o ispunjenosti
standarda iz člana 12. tačka 12) ovog zakona.
Visokoškolska ustanova za čije
osnivanje i rad se ne obezbeđuju sredstva iz budžeta Republike uz zahtev iz
stava 2. ovog člana dostavlja dokaz o osnivačkom kapitalu ili bankarskoj
garanciji u vrednosti koja se utvrđuje standardima iz člana 12. stav 1. tač.
12) i 13) ovog zakona.
Ministarstvo u roku od 30 dana
od dana prijema proverava da li je zahtev podnet u skladu sa st. 3. i 4. ovog
člana.
U slučaju da Ministarstvo utvrdi
da zahtev nije podnet u skladu sa st. 3. i 4. ovog člana, određuje naknadni rok
od najviše 30 dana za otklanjanje utvrđenih nedostataka.
Ako podnosilac zahteva u
ostavljenom roku ne otkloni nedostatke smatra se da je odustao od zahteva.
Uredan zahtev sa dokumentacijom
Ministarstvo upućuje Nacionalnom akreditacionom telu, radi početne
akreditacije, u roku od deset dana od dana kada utvrdi da je zahtev uredan.
Početnom akreditacijom utvrđuje
se da li visokoškolska ustanova i studijski program ispunjavaju standarde iz
člana 12. tačka 12) ovog zakona, a posebno u pogledu:
1) sadržaja, kvaliteta i obima
studijskih programa;
2) potrebnog broja nastavnog i
drugog osoblja s odgovarajućim naučnim, umetničkim i stručnim kvalifikacijama;
3) odgovarajućeg prostora i
opreme, u skladu s brojem studenata koje visokoškolska ustanova namerava da
upiše i potrebnim kvalitetom studiranja.
Uslov iz stava 9. tačka 2) ovog
člana ispunjen je ako visokoškolska ustanova podnese dokaz da je obezbeđen
potreban broj nastavnika iz člana 23. st. 3−5. ovog zakona, koji su stekli
zvanje u skladu sa ovim zakonom.
Nacionalno akreditaciono telo u
roku od tri meseca od dana prijema zahteva sačinjava izveštaj o početnoj
akreditaciji visokoškolske ustanove, odnosno studijskog programa i dostavlja ga
Ministarstvu sa preporukom da:
1) izda dozvolu za rad
visokoškolskoj ustanovi;
2) odbije zahtev visokoškolske
ustanove za izdavanje dozvole za rad.
Ministarstvo izdaje dozvolu za
rad 30 dana po dostavljanju izveštaja Nacionalnog akreditacionog tela sa
preporukom iz stava 11. tačka 1) ovog člana i utvrđivanju ispunjenosti
odgovarajućih uslova iz čl. 44−48. ovog zakona.
Ministarstvo rešenjem odbija
zahtev za izdavanje dozvole za rad 30 dana po dostavljanju izveštaja
Nacionalnog akreditacionog tela sa preporukom iz stava 11. tačka 2) ovog člana,
odnosno po utvrđivanju da nisu ispunjeni odgovarajući uslovi iz čl. 44–48. ovog
zakona.
Rešenje o odbijanju zahteva za
izdavanje dozvole za rad konačno je i protiv njega se može pokrenuti upravni
spor.
U dozvoli za rad navode se:
studijski programi, broj studenata, broj nastavnika, objekti u kojima se
obavlja delatnost, da li se studijski program izvodi na daljinu i maksimalan
broj studenata koji na taj način može da studira, kao i da li visokoškolska
ustanova može obavljati delatnost izvan sedišta.
Visokoškolska ustanova kojoj je
izdata dozvola za rad dužna je da podnese zahtev za akreditaciju visokoškolske
ustanove i studijskog programa najkasnije godinu dana od dobijanja dozvole za
rad.
Zahtev za akreditaciju se
podnosi Nacionalnom akreditacionom telu preko Ministarstva, a na obrascu čiju
sadržinu utvrđuje Nacionalno akreditaciono telo.
Visokoškolska ustanova može
vršiti upis studenata po dobijanju uverenja o akreditaciji visokoškolske
ustanove i studijskog programa, a u slučaju visokoškolske ustanove čiji osnivač
nije Republika i obezbeđenog osnivačkog kapitala, odnosno bankarske garancije
iz stava 4. ovog člana.
Svake školske godine, tokom
prvog ostvarivanja studijskog programa, Nacionalno akreditaciono telo vrši
spoljašnju proveru kvaliteta.
Izmena, dopuna i oduzimanje dozvole za rad
Član 53.
Visokoškolska ustanova koja ima
dozvolu za rad podnosi zahtev za dopunu dozvole za nov studijski program.
Izmene i dopune studijskog
programa za koji je visokoškolska ustanova dobila dozvolu za rad, a koje vrši
radi njegovog usklađivanja sa organizacijom rada i dostignućima nauke i
umetnosti u skladu sa propisanim standardima za akreditaciju studijskih
programa, ne smatraju se novim studijskim programom. O izmeni, odnosno dopuni
studijskog programa visokoškolska ustanova obaveštava Ministarstvo u roku od 60
dana od dana donošenja odluke o izmeni, odnosno dopuni studijskog programa.
Visokoškolskoj ustanovi koja ne
dobije akreditaciju, dozvola za rad važi još godinu dana od dana konačnosti
rešenja o odbijanju zahteva za akreditaciju, bez prava upisa studenata.
Visokoškolskoj ustanovi se može
izmeniti ili oduzeti dozvola za rad kada se u postupku spoljašnje kontrole
kvaliteta, odnosno inspekcijskog nadzora utvrdi da ne ispunjava uslove za
obavljanje delatnosti predviđene Zakonom.
Visokoškolskoj ustanovi oduzima
se dozvola za rad i kada joj se zabrani rad, u skladu sa zakonom.
Visokoškolska ustanova podnosi
zahtev za novu akreditaciju najkasnije godinu dana pre isteka roka iz člana 23.
stav 7. ovog zakona.
Ukoliko visokoškolska ustanova
ne podnese zahtev za novu akreditaciju u roku iz stava 6. ovog člana, važenje
akreditacije prestaje narednog dana po isteku roka iz člana 23. stav 7. ovog
zakona.
Ministarstvo je dužno da u roku
od 15 radnih dana od dana isteka roka iz st. 3. i 6. ovog člana donese rešenje
o oduzimanju dozvole za rad i da objavi prestanak važenja akreditacije.
Visokoškolskoj ustanovi koja ne
dobije akreditaciju za neki studijski program, dozvola za rad za taj studijski
program važi još godinu dana, ali gubi pravo na upis novih studenata na taj
studijski program.
Visokoškolskoj ustanovi iz stava
9. ovog člana koja u propisanom roku ne dobije akreditaciju za taj studijski
program izmeniće se dozvola za rad.
Nacionalno akreditaciono telo
izveštava Ministarstvo o ishodu akreditacije visokoškolske ustanove i
studijskih programa radi preduzimanja mera utvrđenih u st. 4. i 10. ovog člana,
u roku od mesec dana od dana donošenja odluke o akreditaciji.
Rešenje o odbijanju zahteva za
dopunu dozvole za rad, kao i rešenje o izmeni, odnosno oduzimanju dozvole za
rad, konačno je u upravnom postupku.
U slučaju prestanka rada visokoškolske
ustanove zbog oduzimanja dozvole za rad ili drugog razloga, ministar će na
predlog Nacionalnog saveta u roku od 30 dana od dana prestanka rada ustanove,
doneti akt kojim se obezbeđuje završetak studija studentima te visokoškolske
ustanove.
Troškove završetka studija za
studente iz stava 13. ovog člana snosi visokoškolska ustanova kojoj je oduzeta
dozvola za rad.
Visokoškolska ustanova kojoj je
oduzeta dozvola za rad može podneti zahtev iz člana 52. ovog zakona za
izdavanje nove dozvole za rad po isteku roka od godinu dana od dana
dostavljanja rešenja o oduzimanju dozvole za rad.
Promena naziva, sedišta i statusne promene
Član 54.
Samostalna visokoškolska
ustanova može vršiti promenu naziva, sedišta i statusne promene, u skladu sa
zakonom.
Za samostalne visokoškolske
ustanove čiji je osnivač Republika odluku o promeni iz stava 1. ovog člana
donosi Vlada.
U postupku donošenja odluke iz
stava 2. ovog člana, pribavlja se mišljenje organa upravljanja svih
visokoškolskih ustanova na koje se promena odnosi i mišljenje Nacionalnog
saveta.
U slučaju promene iz stava 1.
ovog člana, sprovodi se postupak za izdavanje nove dozvole za rad.
Ukidanje
Član 55.
Visokoškolska ustanova se ukida
pod uslovima i po postupku utvrđenim zakonom.
Odluku o ukidanju visokoškolske
ustanove čiji je osnivač Republika donosi Vlada.
U postupku donošenja odluke iz
stava 2. ovog člana, pribavlja se mišljenje organa upravljanja visokoškolske
ustanove i mišljenje Nacionalnog saveta.
U odluci iz stava 2. ovog člana
određuju se visokoškolske ustanove na kojima studenti imaju pravo da nastave
započete studije.
Statut
Član 56.
Statut je osnovni opšti akt
visokoškolske ustanove kojim se uređuje organizacija ustanove, način rada,
upravljanje i rukovođenje, kao i druga pitanja od značaja za obavljanje
delatnosti i rad visokoškolske ustanove, u skladu sa zakonom.
Organizacija visokoškolske ustanove
Član 57.
Organizacija visokoškolske
ustanove uređuje se statutom, u skladu sa aktom o osnivanju i ovim zakonom.
Samostalna visokoškolska ustanova
osniva visokoškolske jedinice kao oblike unutrašnje organizacije, u skladu sa
statutom.
Aktom o osnivanju visokoškolske
jedinice određuje se status visokoškolske jedinice u pogledu prava istupanja u
pravnom prometu i poslovanju, raspolaganja materijalnim resursima, upravljanja,
odlučivanja i uređuju se druga pitanja od značaja za rad visokoškolske
jedinice.
Akademija strukovnih studija ima
u svom sastavu odseke radi ostvarivanja studijskih programa iz srodnih
disciplina, istraživanja i umetničkog rada, kao i efikasnijeg korišćenja
resursa.
Univerzitet ima u svom sastavu
fakultete, umetničke akademije ili druge visokoškolske jedinice, institute,
naučno-istraživačke centre, inovacione centre, centre za transfer tehnologija,
centre za karijerno vođenje, savetovanje i podršku studentima, centre izuzetnih
vrednosti i druge organizacione jedinice, radi ostvarivanja studijskih programa
iz srodnih disciplina, naučnih istraživanja, umetničkog rada, razvoja inovacija
i transfera znanja, kao i efikasnijeg korišćenja resursa.
Univerzitet može imati u svom
sastavu fakultete, umetničke akademije i druge visokoškolske jedinice sa
svojstvom pravnog lica.
Fakultet, odnosno umetnička
akademija, ima svojstvo pravnog lica ako ostvaruje najmanje tri akreditovana
studijska programa.
Odluku o osnivanju visokoškolske
jedinice sa svojstvom pravnog lica u sastavu univerziteta čiji je osnivač
Republika, donosi Vlada, po pribavljenom mišljenju organa upravljanja
univerziteta i Nacionalnog saveta.
Odluku o statusnoj promeni,
promeni naziva i sedišta visokoškolske jedinice u sastavu univerziteta sa
svojstvom pravnog lica donosi organ upravljanja univerziteta dvotrećinskom
većinom.
Odluku o statusnoj promeni,
promeni naziva i sedišta visokoškolske jedinice sa svojstvom pravnog lica u sastavu
univerziteta čiji je osnivač Republika donosi Vlada, po pribavljenom mišljenju
organa upravljanja univerziteta i Nacionalnog saveta.
Visokoškolska ustanova može
osnovati visokoškolsku jedinicu izvan svog sedišta, bez svojstva pravnog lica,
pod uslovima i po postupku iz člana 23. ovog zakona.
Fakultet, odnosno umetnička
akademija, kao i druge visokoškolske jedinice sa svojstvom pravnog lica uređuju
unutrašnju organizaciju i upravljanje svojim statutom, u skladu sa statutom
univerziteta.
Univerzitet daje saglasnost na
statut visokoškolske jedinice u svom sastavu.
Integrativna funkcija univerziteta i drugih
samostalnih visokoškolskih ustanova
Član 58.
Statutom visokoškolske ustanove,
aktom o osnivanju visokoškolske jedinice i opštim aktima visokoškolske jedinice
utvrđuju se ovlašćenja i način upravljanja koji obezbeđuju jedinstvenu i
usklađenu delatnost visokoškolske ustanove.
Univerzitet integriše funkcije
svih ustanova i jedinica u svom sastavu, a posebno fakulteta, tako što sprovodi
jedinstvenu politiku čiji je cilj stalno unapređenje kvaliteta nastave,
usavršavanje naučnoistraživačkog, odnosno umetničkog rada, inovacione
delatnosti i pružanja podrške studentima u akademskom i karijernom razvoju.
Radi ostvarenja ciljeva iz stava
2. ovog člana, univerzitet, odnosno akademija strukovnih studija, posebno ima
nadležnosti u sledećim oblastima:
1) strateško planiranje;
2) donošenje studijskih
programa;
3) obezbeđenje i kontrola
kvaliteta;
4) politika upisa;
5) izbor u zvanja nastavnika;
6) izdavanje diploma i dodatka
diplomi;
7) međunarodna saradnja i
mobilnost od interesa za univerzitet kao celinu, u skladu sa statutom
univerziteta;
8) planiranje investicija;
9) definisanja kodeksa
profesionalne etike i pravila ponašanja u ustanovi;
10) upravljanja intelektualnom
svojinom u procesima prenosa znanja;
11) planiranje politike
zapošljavanja i angažovanja nastavnika i saradnika;
12) formiranje i razvoj
jedinstvenog informacionog sistema;
13) obrazovanje tokom čitavog
života;
14) karijerno vođenje,
savetovanje i podrška studentima.
Visokoškolska jedinica ima pravo
predlaganja u vezi sa pitanjima iz stava 3. ovog člana, na način uređen
statutom univerziteta, odnosno akademije strukovnih studija.
V.
NAUČNOISTRAŽIVAČKI I UMETNIČKI RAD
Član 59.
Univerzitet obavlja naučnoistraživački
i umetnički rad u cilju razvoja nauke i stvaralaštva, unapređivanja delatnosti
visokog obrazovanja, odnosno unapređivanja kvaliteta nastave, usavršavanja
naučnog i umetničkog podmlatka, uvođenja studenata u naučnoistraživački odnosno
umetnički rad, kao i stvaranja materijalnih uslova za rad i razvoj
univerziteta.
Naučni rad na univerzitetu
ostvaruje se kroz osnovna, primenjena i razvojna istraživanja, a umetnički rad
kroz umetničke projekte.
Umetnički rad na univerzitetu
podrazumeva stvaralaštvo, interpretaciju i umetničko istraživanje, a ostvaruje
se kroz umetničke projekte.
Naučnoistraživački, odnosno
umetnički rad obavlja se i organizuje u skladu sa zakonom i opštim aktom
ustanove.
U cilju komercijalizacije
rezultata naučnoistraživačkog ili umetničkog rada univerzitet, odnosno druga
visokoškolska ustanova može biti osnivač naučnih instituta, inovacionih
centara, centara izuzetnih vrednosti, centra za transfer tehnologija,
poslovno-tehnološkog inkubatora, naučno-tehnološkog parka i drugih organizacija
za obavljanje inovacione delatnosti i pružanje infrastrukturne podrške za
razvoj inovacija i komercijalizaciju rezultata istraživanja, u skladu sa
zakonom.
VI. ORGANI
VISOKOŠKOLSKE USTANOVE
Organi visokoškolske ustanove
Član 60.
Organi visokoškolske ustanove
uređuju se statutom ustanove, u skladu sa zakonom i osnivačkim aktom.
Visokoškolska ustanova ima organ
upravljanja, organ poslovođenja, stručne organe i studentski parlament.
Visokoškolska ustanova radi
ostvarivanja saradnje na razvoju studijskih programa u skladu sa potrebama
tržišta rada, * ima
savet poslodavaca.
*Službeni glasnik RS, broj
73/2018
Organ upravljanja
Član 61.
Organ upravljanja visokoškolske
ustanove je savet.
Broj članova saveta je neparan.
Broj članova, postupak predlaganja, izbora i razrešenja članova saveta, način
rada saveta i odlučivanja uređuje se statutom ili osnivačkim aktom
visokoškolske ustanove.
Izbor i razrešenje članova
saveta vrši se tajnim glasanjem.
Mandat članova saveta traje
četiri godine.
Organ upravljanja instituta u
sastavu univerziteta definisan je zakonom koji reguliše naučnoistraživačku
delatnost.
Sastav saveta visokoškolske ustanove
Član 62.
Broj članova saveta
visokoškolske ustanove čiji je osnivač Republika je najmanje 17, u skladu sa
statutom te visokoškolske ustanove.
U savetu samostalne
visokoškolske ustanove ravnomerno su zastupljeni predstavnici visokoškolskih
ustanova u sastavu.
U visokoškolskoj ustanovi čiji
je osnivač Republika, a na kojoj se nastava u celini ili delimično izvodi na
jeziku nacionalne manjine, nacionalni savet nacionalne manjine daje mišljenje o
kandidatima predloženim za savet visokoškolske ustanove.
Savet visokoškolske ustanove iz
stava 1. ovog člana čine predstavnici ustanove, studenata i osnivača.
Od ukupnog broja članova saveta univerziteta,
fakulteta, odnosno umetničke akademije u sastavu univerziteta i akademije
strukovnih studija, predstavnici visokoškolske ustanove čine 55%, predstavnici
osnivača 30% i predstavnici studenata 15%.
Od ukupnog broja članova saveta
visoke škole i visoke škole strukovnih studija, predstavnici visokoškolske
ustanove čine 45%, predstavnici osnivača 40% i predstavnici studenata 15%.
Kada je osnivač Republika
predstavnike osnivača imenuje Vlada, iz reda istaknutih ličnosti iz oblasti
nauke, kulture, prosvete, umetnosti i privrede, vodeći računa o zastupljenosti
pripadnika oba pola.
Predsednik saveta se bira iz
reda predstavnika visokoškolske ustanove.
Član saveta iz stava 7. ovog
člana ne može biti lice zaposleno u toj visokoškolskoj ustanovi ili u organu
uprave nadležnom za oblast obrazovanja, odnosno nauke.
Broj članova i sastav saveta
visokoškolske ustanove čiji osnivač nije Republika, uređuje se osnivačkim aktom
visokoškolske ustanove.
Nadležnost saveta
Član 63.
Savet:
1) donosi statut, na predlog stručnog
organa;
2) bira i razrešava organ
poslovođenja;
3) odlučuje po žalbi protiv
prvostepenih odluka organa poslovođenja;
4) donosi finansijski plan, na
predlog stručnog organa;
5) usvaja izveštaj o poslovanju
i godišnji obračun, na predlog stručnog organa;
6) usvaja plan korišćenja
sredstava za investicije, na predlog stručnog organa;
7) daje saglasnost na odluke o
upravljanju imovinom visokoškolske ustanove;
8) daje saglasnost na raspodelu
finansijskih sredstava;
9) donosi odluku o visini
školarine, na predlog stručnog organa;
10) podnosi osnivaču izveštaj o
poslovanju najmanje jedanput godišnje;
11) donosi opšti akt o
disciplinskoj odgovornosti studenata;
12) vrši izbor eksternog
revizora finansijskog poslovanja visokoškolske ustanove;
13) nadzire postupanje organa
poslovođenja radi izvršenja akata prosvetnog inspektora iz člana 135. stav 3.
tač. 5) i 6) ovog zakona;
14) obavlja i druge poslove u
skladu sa zakonom i statutom.
Savet visokoškolske ustanove
razrešava organ poslovođenja te visokoškolske ustanove najkasnije u roku od 30
dana od dana saznanja za nepostupanje po pravosnažnom aktu inspektora iz člana
135. stava 3. tačka 6) ovog zakona.
O pitanjima iz st. 1. i 2. ovog
člana savet odlučuje većinom glasova ukupnog broja članova saveta.
Organ poslovođenja
Član 64.
Organ poslovođenja univerziteta
je rektor, fakulteta – dekan, akademije strukovnih studija – predsednik, visoke
škole i visoke škole strukovnih studija – direktor. Organ poslovođenja se bira tajnim glasanjem* iz reda nastavnika visokoškolske ustanove koji su
u radnom odnosu sa punim radnim vremenom, a izabrani su na neodređeno vreme.
Organ poslovođenja bira se na tri godine sa mogućnošću jednog uzastopnog
izbora.
Rektor univerziteta koordinira
rad dekana u cilju sprovođenja stavova, odluka i zaključaka organa i tela
univerziteta, u vezi sa ostvarivanjem uloge, zadataka, delatnosti i nadležnosti
univerziteta koje su utvrđene ovim zakonom, statutom i drugim opštim aktima
univerziteta.
Rektor je dužan da pisanim putem
upozori dekana i savet fakulteta na postupanje i odluke suprotne ovom zakonu
ili statutu univerziteta.
Bliži uslovi, kao i način i
postupak izbora i razrešenja, nadležnost i odgovornost organa iz stava 1. ovog
člana, uređuju se statutom visokoškolske ustanove.
Organ poslovođenja ne može biti
lice koje je pravnosnažnom presudom osuđeno za krivično delo protiv polne
slobode, falsifikovanja isprave koju izdaje visokoškolska ustanova ili primanja
mita u obavljanju poslova u visokoškolskoj ustanovi, odnosno koje je
pravnosnažnom presudom osuđeno na kaznu zatvora za drugo krivično delo, kao ni
lice koje je teže prekršilo kodeks profesionalne etike odnosno lice koje je razrešeno dužnosti organa poslovođenja u skladu sa
ovim zakonom, kao i lice za koje je Agencija za borbu protiv korupcije dala
preporuku za razrešenje.*
Organu poslovođenja prestaje
dužnost u slučajevima propisanim u stavu 5. ovog člana danom pravosnažnosti
presude, odluke, odnosno preporuke*.
U slučajevima iz stava 5. ovog
člana savet visokoškolske ustanove konstatuje odmah, a najkasnije u roku do 15
dana od dana pravnosnažnosti presude, odnosno pravosnažnosti odluke da je
organu poslovođenja prestala dužnost i imenuje vršioca dužnosti organa
poslovođenja.
Ukoliko inspektor iz člana 135.
ovog zakona utvrdi da savet nije doneo odluku o prestanku dužnosti organa
poslovođenja u roku iz stava 7. ovog člana, odnosno odluku o razrešenju organa
poslovođenja iz člana 63. stav 2. ovog zakona, u roku od osam dana od dana
saznanja za nepostupanje saveta predložiće ministru donošenje odgovarajuće
odluke.
Ministar odlučuje o prestanku
dužnosti, odnosno o razrešenju organa iz stava 8. ovog člana i člana 135. stav
3. tačka 7) ovog zakona u roku od 15 dana od dana dostavljanja predloga
inspektora.
U visokoškolskoj ustanovi čiji
je osnivač Republika, a na kojoj se nastava u celini ili delimično izvodi na
jeziku nacionalne manjine, nacionalni savet nacionalne manjine daje mišljenje o
kandidatima predloženim za organ iz stava 1. ovog člana.
Rektoru u radu pomažu prorektori
i generalni sekretar.
Univerzitet, akademija strukovnih studija i visoka škola* ima menadžera.*
Osnovne nadležnosti menadžera utvrđuju se zakonom, a visokoškolska
ustanova može statutom da propiše i dodatne nadležnosti.*
*Službeni glasnik RS, broj
73/2018
Stručni organi
Član 65.
Stručni organ visokoškolske
ustanove odlučuje o pitanjima od interesa za ostvarivanje nastavnog, naučnog,
umetničkog i istraživačkog rada.
Pri raspravljanju, odnosno
odlučivanju o pitanjima koja se odnose na osiguranje kvaliteta nastave, izmenu
studijskih programa, analizu efikasnosti studiranja i utvrđivanje broja ESPB
bodova, u stručnim organima i njihovim telima učestvuju predstavnici studenata
i tada oni ulaze u sastav ukupnog broja članova stručnog organa.
U stručnim organima iz stava 2.
ovog člana studenti čine 20% članova.
Stručni organ univerziteta je
senat, a stručni organ fakulteta, odnosno umetničke akademije je
nastavno-naučno, odnosno nastavno-umetničko veće, stručni organ visoke škole je
nastavno veće, visoke škole strukovnih studija je nastavno-stručno veće, a
instituta u sastavu univerziteta je naučno veće.
Statutom visokoškolske ustanove
mogu se predvideti i drugi stručni organi.
Sastav, delokrug, broj članova,
način izbora, trajanje mandata, kao i način odlučivanja stručnih organa visokoškolske
ustanove, uređuju se statutom visokoškolske ustanove.
Stručni organ samostalne
visokoškolske ustanove donosi kodeks profesionalne etike i pravila ponašanja u
ustanovi, kojim se utvrđuju etička načela objavljivanja naučnih odnosno
umetničkih rezultata, odnosa prema intelektualnoj svojini, odnosa između
nastavnika i saradnika, drugih zaposlenih i studenata, postupaka u nastupanju
visokoškolske ustanove i nastavnika, saradnika i studenata u pravnom prometu,
kao i u odnosu prema javnosti i sredstvima javnog informisanja.
Studentski parlament
Član 66.
Studentski parlament je organ
visokoškolske ustanove i visokoškolske jedinice koja ima organ upravljanja i
upisane studente.
Način izbora i broj članova
studentskog parlamenta utvrđuje se opštim aktom visokoškolske ustanove.
Pravo da biraju i da budu birani
za člana studentskog parlamenta imaju svi studenti visokoškolske ustanove,
odnosno visokoškolske jedinice, upisani na studije u školskoj godini u kojoj se
bira studentski parlament.
Predstavnici studenata sa
hendikepom i studenata upisanih po afirmativnoj meri zastupljeni su u članstvu
studentskog parlamenta.
Mandat članova studentskog
parlamenta traje dve godine. Izbor članova studentskog parlamenta održava se
svake druge godine u aprilu, tajnim i neposrednim glasanjem.
U cilju ostvarivanja prava i
zaštite interesa studenata, studentski parlament bira i razrešava predstavnike
studenata u organima visokoškolske ustanove, odnosno visokoškolske jedinice,
kao i u organima drugih ustanova u kojima su zastupljeni predstavnici
studenata, u skladu sa statutom ustanove.
VII. OSNOVE
FINANSIRANJA VISOKOŠKOLSKIH USTANOVA ČIJI JE OSNIVAČ REPUBLIKA
Izvori finansiranja
Član 67.
Visokoškolska ustanova stiče
sredstva za obavljanje svoje delatnosti u skladu sa zakonom i statutom, iz
sledećih izvora:
1) sredstava koja obezbeđuje
osnivač;
2) školarine;
3) donacija, poklona i
zaveštanja;
4) sredstava za finansiranje
naučnoistraživačkog, umetničkog i stručnog rada;
5) projekata i ugovora u vezi sa
realizacijom nastave, istraživanja i konsultantskih usluga;
6) naknada za komercijalne i
druge usluge;
7) osnivačkih prava i iz ugovora
sa trećim licima;
8) i drugih izvora, u skladu sa
zakonom.
Sredstvima iz stava 1. ovog
člana visokoškolska ustanova samostalno upravlja.
Sredstva iz stava 1. ovog člana
može sticati i visokoškolska jedinica u skladu sa osnivačkim aktom i opštim
aktom samostalne visokoškolske ustanove.
Sredstva iz stava 1. ovog člana
iskazuju se i evidentiraju u skladu sa jedinstvenom budžetskom klasifikacijom.
Podaci o iznosu sredstava na
godišnjem nivou iz stava 1. ovog člana dostupni su javnosti na zvaničnoj
internet stranici visokoškolske ustanove najkasnije na kraju prvog kvartala
naredne kalendarske godine.
Sredstva koja obezbeđuje osnivač
Član 68.
Visokoškolska ustanova čiji je
osnivač Republika stiče sredstva za sprovođenje akreditovanih studijskih
programa u okviru svoje delatnosti na osnovu ugovora koji samostalna
visokoškolska ustanova zaključuje sa Vladom, po prethodno pribavljenom
mišljenju Ministarstva.
Sredstva za obavljanje
delatnosti u toku jedne školske godine obezbeđuju se u skladu s programom rada
visokoškolske ustanove.
Visokoškolska ustanova u sastavu
univerziteta, u obavljanju svoje delatnosti sredstvima koja obezbeđuje osnivač,
u pravnom prometu istupa na osnovu ovlašćenja iz statuta, u svoje ime i za svoj
račun.
Organ upravljanja visokoškolske
ustanove iz stava 1. ovog člana odgovara nadležnom ministarstvu za namensko i
ekonomično trošenje sredstava dodeljenih iz budžeta.
Normative i standarde rada
visokoškolskih ustanova iz stava 1. ovog člana, kao i materijalna sredstva za
njihovo ostvarivanje, uključujući i sredstva za ostvarivanje funkcija
univerziteta u okviru studijskih programa koji se izvode na visokoškolskim
ustanovama i jedinicama, utvrđuje Vlada, na predlog Nacionalnog saveta i po
pribavljenom mišljenju Konferencije univerziteta i Konferencije akademija i
visokih škola.
Namena sredstava od osnivača
Član 69.
Osnivač obezbeđuje sredstva
visokoškolskoj ustanovi za sledeće namene:
1) materijalne troškove, tekuće
i investiciono održavanje;
2) plate zaposlenih u skladu sa
zakonom i kolektivnim ugovorom;
3) opremu;
4) bibliotečki fond;
5) obavljanje
naučnoistraživačkog, odnosno umetničkog rada koji je u funkciji podizanja
kvaliteta nastave;
6) naučno, umetničko i stručno
usavršavanje zaposlenih;
7) podsticanje razvoja
nastavno-naučnog i nastavno-umetničkog podmlatka;
8) rad sa darovitim studentima;
9) međunarodnu saradnju;
10) rad centara za transfer
znanja i tehnologija;
11) izvore informacija i
informacione sisteme;
12) izdavačku delatnost;
13) rad centara za karijerno
vođenje i savetovanje;
14) rad studentskog parlamenta i
vannastavnu delatnost studenata;
15) finansiranje opreme i uslova
za studiranje studenata sa invaliditetom;
16) druge namene, u skladu sa
zakonom.
Sopstveni prihodi
Član 70.
Sredstva koja visokoškolska
ustanova, odnosno visokoškolska jedinica ostvari, izuzev sredstava koja
obezbeđuje Republika, čine sopstveni prihod te visokoškolske ustanove, odnosno
jedinice (školarina, pružanje usluga trećim licima, poklon, sponzorstvo i drugi
izvori sticanja sredstava).
Sredstva iz stava 1. ovog člana
koriste se za unapređenje delatnosti i podizanje kvaliteta rada.
Sredstvima iz stava 1. ovog
člana i imovinom stečenom iz sopstvenih prihoda visokoškolska ustanova, odnosno
visokoškolska jedinica sa svojstvom pravnog lica, samostalno raspolaže, u
skladu sa Zakonom i opštim aktom te visokoškolske ustanove, odnosno
visokoškolske jedinice.
Sredstvima iz stava 1. ovog
člana ostvarenim obavljanjem delatnosti visokoškolske jedinice bez svojstva
pravnog lica raspolaže ta jedinica, u skladu sa ovim zakonom i opštim aktom
visokoškolske ustanove u čijem je sastavu.
Visokoškolske jedinice u sastavu
univerziteta, kad raspolažu sredstvima iz stava 1. ovog člana, u pravnom
prometu istupaju u svoje ime i za svoj račun, u skladu sa zakonom, statutom
univerziteta i sopstvenim statutom.
Visokoškolske jedinice u sastavu
univerziteta iz sredstava iz stava 1. ovog člana izdvajaju deo za finansiranje
zajedničkih poslova na nivou univerziteta, u skladu sa opštim aktom
univerziteta.
Izdvajanje sredstava iz stava 5.
ovog člana vrši se na osnovu planiranog obima i troškova aktivnosti koji se
utvrđuju odlukom saveta univerziteta za tekuću školsku godinu.
Visokoškolska ustanova opštim
aktom utvrđuje, u skladu sa ovim zakonom, raspodelu sopstvenih prihoda.
Ministarstvo kontinuirano
prikuplja, prati i analizira podatke o sopstvenim prihodima visokoškolskih
ustanova i njihovom trošenju, pojedinačno i ukupno.
Školarina
Član 71.
Visokoškolska ustanova stiče
sredstva iz školarine na osnovu odluke o visini školarine za studente koji
plaćaju školarinu.
Merila za utvrđivanje visine
školarine utvrđuju se opštim aktom visokoškolske ustanove.
Visokoškolska ustanova je dužna
da pre raspisivanja konkursa za upis novih studenata utvrdi visinu školarine za
narednu školsku godinu za sve studijske programe.
Školarinom se utvrđuju troškovi
studija za jednu godinu studija, odnosno za sticanje 60 ESPB bodova.
Školarina obuhvata naknade za
redovne usluge koje visokoškolska ustanova pruža studentu u okviru ostvarivanja
studijskog programa za jednu godinu studija.
Redovne usluge iz stava 5. ovog
člana utvrđuju se odlukom univerziteta, odnosno druge samostalne visokoškolske
ustanove.
Merila za utvrđivanje visine
školarine i odluka o visini školarine dostupni su javnosti na zvaničnoj
internet stranici visokoškolske ustanove.
VIII. OSOBLJE
VISOKOŠKOLSKE USTANOVE
Nastavno i nenastavno osoblje
Član 72.
Nastavno osoblje visokoškolske
ustanove čine lica koja ostvaruju obrazovnu, naučnu, umetničku, istraživačku i
inovacionu delatnost.
Nastavno osoblje, u smislu ovog
zakona, jesu: nastavnici, istraživači i saradnici.
Nenastavno osoblje visokoškolske
ustanove čine lica koja obavljaju stručne, administrativne i tehničke poslove.
Lice koje je pravnosnažnom
presudom osuđeno za krivično delo protiv polne slobode, falsifikovanja isprave
koju izdaje visokoškolska ustanova ili primanja mita u obavljanju poslova u
visokoškolskoj ustanovi ne može steći zvanje nastavnika, odnosno saradnika.
Ako lice iz stava 4. ovog člana
ima stečeno zvanje, visokoškolska ustanova donosi odluku o zabrani obavljanja
poslova nastavnika, odnosno saradnika.
Licu iz stava 5. ovog člana
prestaje radni odnos u skladu sa zakonom.
Zvanja nastavnika
Član 73.
Zvanja nastavnika visokoškolske
ustanove jesu: predavač, viši predavač, profesor strukovnih studija, docent,
vanredni profesor i redovni profesor.
Nastavnici u zvanju predavača,
višeg predavača ili profesora strukovnih studija mogu da izvode nastavu samo na
strukovnim studijama.
Nastavnici u zvanju docenta,
vanrednog i redovnog profesora mogu da izvode nastavu na svim vrstama studija.
Uslovi za izbor u zvanje nastavnika
Član 74.
U zvanje nastavnika može biti
izabrano lice koje ima odgovarajući stručni, akademski, naučni, odnosno
umetnički naziv stečen na akreditovanom studijskom programu i akreditovanoj
visokoškolskoj ustanovi i sposobnost za nastavni rad.
U zvanje predavača može biti
izabrano lice koje ima akademski naziv magistar, odnosno najmanje stručni naziv
specijaliste akademskih studija.
U zvanje višeg predavača može
biti izabrano lice koje ima naučni naziv doktora nauka, odnosno umetnički naziv
doktora umetnosti.
U zvanje profesora strukovnih
studija može biti izabrano lice koje ima naučni naziv doktora nauka, odnosno
umetnički naziv doktora umetnosti i ima naučne, odnosno stručne radove
objavljene u naučnim časopisima ili zbornicima, sa recenzijama, odnosno
umetnička ostvarenja.
U zvanje predavača, višeg
predavača i profesora strukovnih studija iz polja umetnosti može biti izabrano
i lice koje ima visoko obrazovanje prvog, odnosno drugog stepena i priznata
umetnička ostvarenja.
U zvanje docenta može biti
izabrano lice koje je prethodne stepene studija završilo sa prosečnom ocenom
najmanje osam (8), odnosno koje ima najmanje tri godine pedagoškog iskustva na
visokoškolskoj ustanovi, ima naučni naziv doktora nauka, odnosno umetnički
naziv doktora umetnosti, i ima naučne, odnosno stručne radove objavljene u
naučnim časopisima ili zbornicima, sa recenzijama, odnosno umetnička
ostvarenja.
U zvanje docenta iz polja
umetnosti može biti izabrano i lice koje ima visoko obrazovanje master
akademskih studija i priznata umetnička ostvarenja.
U zvanje vanrednog profesora
može biti izabrano lice koje pored uslova iz stava 6. ovog člana ima i više
naučnih radova od značaja za razvoj nauke, u užoj naučnoj oblasti, objavljenih
u međunarodnim ili vodećim domaćim časopisima, sa recenzijama, odnosno više
umetničkih ostvarenja u umetničkoj oblasti originalno stručno ostvarenje
(projekat, studiju, patent, originalni metod, novu sortu i sl.), odnosno
rukovođenje ili učešće u naučnim, odnosno umetničkim projektima, objavljen
udžbenik ili monografiju, praktikum ili zbirku zadataka za užu naučnu, odnosno
umetničku oblast za koju se bira i više radova saopštenih na međunarodnim ili
domaćim naučnim skupovima.
U zvanje vanrednog profesora iz
polja umetnosti može biti izabrano i lice koje ima visoko obrazovanje master
akademskih studija i umetnička dela koja predstavljaju samostalan doprinos
umetnosti.
U zvanje redovnog profesora može
biti izabrano lice koje pored uslova iz stava 8. ovog člana ima i veći broj
naučnih radova koji utiču na razvoj naučne misli u užoj oblasti objavljenih u
međunarodnim ili vodećim domaćim časopisima, sa recenzijama, odnosno veći broj
priznatih umetničkih ostvarenja značajnih za razvoj umetnosti, veći broj
naučnih radova i saopštenja iznetih na međunarodnim ili domaćim naučnim
skupovima, objavljen udžbenik ili monografiju ili originalno stručno
ostvarenje, ostvarene rezultate u razvoju naučno-nastavnog podmlatka na
fakultetu, učešće u završnim radovima na specijalističkim i master akademskim
studijama.
U zvanje redovnog profesora iz
polja umetnosti može biti izabrano i lice koje ima visoko obrazovanje master
akademskih studija i izuzetna umetnička dela koja su značajno uticala na razvoj
kulture i umetnosti.
Bliži uslovi za izbor u zvanje
nastavnika utvrđuju se opštim aktom visokoškolske ustanove, u skladu sa
minimalnim uslovima za izbor u zvanja nastavnika na univerzitetu iz člana 12.
stav 1. tačka 15) ovog zakona.
Sticanje zvanja nastavnika i zasnivanje radnog
odnosa
Član 75.
Visokoškolska ustanova raspisuje
konkurs za sticanje zvanja i zasnivanje radnog odnosa nastavnika za uže naučne,
stručne, odnosno umetničke oblasti utvrđene opštim aktom visokoškolske
ustanove.
Univerzitet vrši izbor u sva
zvanja nastavnika, na predlog fakulteta, odnosno druge visokoškolske jedinice,
a akademija strukovnih studija za nastavnike u zvanju predavača, višeg
predavača i profesora strukovnih studija, na predlog odgovarajuće visokoškolske
jedinice akademije strukovnih studija.
Visoka škola vrši izbor u sva
zvanja nastavnika, a visoka škola strukovnih studija vrši izbor u zvanja
predavača, višeg predavača i profesora strukovnih studija.
Lice izabrano u zvanje
predavača, višeg predavača, docenta i vanrednog profesora stiče zvanje i
zasniva radni odnos na period u trajanju od pet godina.
Lice izabrano u zvanje profesora
strukovnih studija i redovnog profesora stiče zvanje i zasniva radni odnos na
neodređeno vreme.
Sa licem izabranim u zvanje
nastavnika ugovor o radu zaključuje organ poslovođenja visokoškolske ustanove
iz stava 1. ovog člana.
Način i postupak zasnivanja
radnog odnosa i sticanja zvanja nastavnika uređuju se opštim aktom samostalne
visokoškolske ustanove.
Prilikom izbora u zvanja
nastavnika, univerzitet i visokoškolska ustanova ceni sledeće elemente: ocenu o
rezultatima obrazovnog, naučnog, istraživačkog odnosno umetničkog rada, ocenu o
angažovanju u razvoju nastave i razvoju drugih delatnosti visokoškolske
ustanove, ocenu o rezultatima pedagoškog rada, kao i ocenu rezultata
postignutih u obezbeđivanju naučno-nastavnog, odnosno umetničko-nastavnog
podmlatka.
Ocena o rezultatima
naučnoistraživačkog rada daje se na osnovu uslova iz člana 74. stav 12. ovog
zakona.
Ocenu o rezultatima angažovanja
u razvoju nastave i drugih delatnosti i ocenu o rezultatima postignutim u
obezbeđivanju naučno-nastavnog, odnosno umetničko-nastavnog podmlatka daje se
na osnovu uslova koje definiše visokoškolska jedinica u okviru koje nastavnik
izvodi nastavu, a u skladu sa opštim aktom samostalne visokoškolske ustanove.
Pri ocenjivanju rezultata
pedagoškog rada uzima se u obzir mišljenje studenata, u skladu sa opštim aktom
samostalne visokoškolske ustanove.
Visokoškolska ustanova je dužna
da konkurs iz stava 1. ovog člana raspiše najkasnije šest meseci pre isteka
vremena na koje je nastavnik biran i da ga okonča u roku od devet meseci od
dana raspisivanja konkursa.
Angažovanje nastavnog osoblja u okviru samostalne
visokoškolske ustanove
Član 76.
Angažovanje, obrazovni i
naučnoistraživački rad nastavnog osoblja u okviru i za potrebe samostalne
visokoškolske ustanove uređuje se opštim aktom samostalne visokoškolske
ustanove, u skladu sa ovim zakonom i zakonom kojim se uređuje rad.
Gostujući profesor
Član 77.
Visokoškolska ustanova bez
raspisivanja konkursa može da angažuje nastavnika iz druge samostalne
visokoškolske ustanove van teritorije Republike, u zvanju gostujućeg profesora.
Izuzetno, u slučaju potrebe
izvođenja nastave u polju umetnosti, gostujući profesor može biti i istaknuti
umetnik sa prebivalištem van teritorije Republike.
Prava i obaveze lica koje je
izabrano u zvanje iz stava 1. ovog člana uređuju se ugovorom o angažovanju za
izvođenje nastave, pod uslovima i na način propisanim opštim aktom
visokoškolske ustanove.
Način angažovanja gostujućeg
profesora uređuje se opštim aktom samostalne visokoškolske ustanove.
Profesor emeritus
Član 78.
Univerzitet može, na predlog fakulteta
ili druge visokoškolske jedinice, dodeliti zvanje profesora emeritusa redovnom
profesoru u penziji, penzionisanom u prethodne tri školske godine, koji ima
najmanje 20 godina radnog iskustva u visokom obrazovanju i u oblasti nauke,
koji se posebno istakao svojim naučnim, odnosno umetničkim radom, stekao
međunarodnu reputaciju i postigao rezultate u obezbeđivanju nastavno-naučnog,
odnosno nastavno-umetničkog podmlatka u oblasti za koju je izabran.
Profesor emeritus može
učestvovati u izvođenju svih oblika nastave na akademskim studijama drugog i
trećeg stepena, biti mentor i član komisija u postupku izrade i odbrane
doktorskih disertacija, odnosno doktorskih umetničkih projekata, biti član
komisije za pripremanje predloga za izbor nastavnika univerziteta i učestvovati
u naučnoistraživačkom, odnosno umetničkom radu.
Postupak i uslovi dodele zvanja
i prava lica iz stava 1. ovog člana bliže se uređuju opštim aktom univerziteta,
a u skladu sa minimalnim uslovima za izbor u zvanja nastavnika na univerzitetu
iz člana 12. stav 1. tačka 15) ovog zakona.
Prava i obaveze lica koje je
izabrano u zvanje iz stava 1. ovog člana uređuju se ugovorom o angažovanju za
izvođenje nastave.
Ukupan broj profesora emeritusa
angažovanih u nastavi ne može biti veći od 3% od ukupnog broja nastavnika
univerziteta.
Postupak za dodelu zvanja
profesor emeritus pokreće visokoškolska ustanova u kojoj je lice provelo
najmanje sedam godina u radnom odnosu sa punim radnim vremenom.
Član SANU u radnom sastavu, koji
je pre penzionisanja imao nastavno ili naučno zvanje, može učestvovati u
izvođenju svih oblika nastave na doktorskim akademskim studijama, biti mentor i
član komisija u postupku izrade i odbrane doktorske disertacije, biti član
komisije za pripremanje predloga za izbor nastavnika univerziteta i učestvovati
u naučnoistraživačkom radu.
Nastavnici stranih jezika i veština
Član 79.
Nastavu stranih jezika, odnosno
veština može, osim lica koje ima zvanje iz člana 73. stav 1. ovog zakona,
izvoditi i nastavnik stranog jezika, odnosno veština koji ima stečeno visoko
obrazovanje prvog stepena, objavljene stručne radove u odgovarajućoj oblasti i
sposobnost za nastavni rad.
Nastavnik veština iz stava 1.
ovog člana može se birati samo u onim naučnim, stručnim i umetničkim oblastima
za koje u Republici ne postoje doktorske studije. Opštim aktom visokoškolske
ustanove bliže se uređuju način izbora i vreme na koje se bira nastavnik
stranog jezika, odnosno veština.
Predavač van radnog odnosa
Član 80.
Visokoškolska ustanova može na
predlog stručnog organa angažovati u delu aktivne nastave, uključujući
predavanja i vežbe, na prvom i drugom stepenu studija, najviše do trećine
časova nastave na predmetu u toku semestra, predavača van radnog odnosa koji
ima stečeno visoko obrazovanje najmanje master akademskih studija i koji ima
neophodna znanja i veštine u odgovarajućoj oblasti i pokazuje smisao za
nastavni rad.
Predavač van radnog odnosa može
biti angažovan isključivo na stručno-aplikativnim predmetima.
Nosioci predmeta zaposleni na
visokoškolskoj ustanovi su odgovorni za obezbeđenje kvaliteta nastave koju
realizuju predavači van radnog odnosa.
Opštim aktom samostalne
visokoškolske ustanove bliže se uređuju način izbora i vreme na koje se
angažuje predavač van radnog odnosa.
Sa licem iz stava 1. ovog člana
zaključuje se ugovor o angažovanju u trajanju od najduže jedne školske godine
sa mogućnošću produženja, a isplate po osnovu tog ugovora se realizuju iz
sopstvenih prihoda visokoškolske ustanove.
Istraživač
Član 81.
Lice izabrano u naučno zvanje na
način i po postupku propisanim zakonom kojim je regulisana naučnoistraživačka
delatnost, može učestvovati u izvođenju svih oblika nastave na master i
doktorskim akademskim studijama, biti mentor i član komisija u postupku izrade
i odbrane završnog rada na master studijama i doktorske disertacije, biti član
komisije za pripremanje predloga za izbor nastavnika i saradnika univerziteta i
učestvovati u naučnoistraživačkom radu.
Ukoliko lice iz stava 1. ovog
člana nema zasnovan radni odnos u visokoškolskoj ustanovi na kojoj se program
izvodi, ustanova sa njim zaključuje ugovor o angažovanju za izvođenje nastave.
Zvanja saradnika
Član 82.
Zvanja saradnika su: saradnik u
nastavi, asistent i asistent sa doktoratom.
Zvanja saradnika u izvođenju
nastave u okviru studijskih programa u okviru obrazovno-umetničkog polja
umetnosti su: umetnički saradnik, viši umetnički saradnik, samostalni umetnički
saradnik, stručni saradnik, viši stručni saradnik i samostalni stručni
saradnik.
Zvanja saradnika u izvođenju
nastave u okviru studijskih programa stranih jezika su: lektor i viši lektor.
Visokoškolska ustanova može za
potrebe realizacije studijskih programa angažovati i saradnike van radnog
odnosa.
Opštim aktom visokoškolske
ustanove propisuju se uslovi za izbor u zvanja saradnika iz st. 2. i 3. ovog
člana.
Saradnik u nastavi
Član 83.
Visokoškolska ustanova bira u
zvanje saradnika u nastavi na studijama prvog stepena studenta master
akademskih studija ili specijalističkih akademskih studija, koji je studije
prvog stepena studija završio sa prosečnom ocenom najmanje osam (8).
Izuzetno, visokoškolska ustanova
strukovnih studija može da izabere u zvanje saradnika u nastavi na studijama
prvog stepena i studenta master strukovnih studija ili specijalističkih
strukovnih studija, koji je studije prvog stepena studija završio sa prosečnom
ocenom najmanje osam (8).
Za saradnika u nastavi iz
umetničkog polja može biti izabrano lice koje ima visoko obrazovanje prvog
stepena studija, ukupnu prosečnu ocenu najmanje osam (8) i najmanje devet (9)
iz grupe predmeta za koju se bira, u skladu sa opštim aktom visokoškolske
ustanove, ukoliko u toj oblasti nisu predviđene master akademske studije.
Posebni uslovi za izbor u zvanje
saradnika u nastavi utvrđuju se opštim aktom visokoškolske ustanove.
Sa licem iz st. 1. i 2. ovog
člana zaključuje se ugovor o radu na period od godinu dana, uz mogućnost
produženja ugovora za još jednu godinu u toku trajanja studija, a najduže do
kraja školske godine u kojoj se studije završavaju.
Ugovor iz stava 5. ovog člana
zaključuje organ poslovođenja visokoškolske ustanove.
Lektori srpskog jezika na visokoškolskim
ustanovama u inostranstvu*
*Službeni glasnik RS, broj
73/2018
Član 83a*
Na zahtev strane visokoškolske ustanove, u skladu sa međunarodnim ugovorom
i u okviru međunarodne saradnje visokoškolske ustanove čiji je osnivač
Republika, odnosno autonomna pokrajina, ministar, na osnovu javnog konkursa, a
na predlog Komisije za izbor lektora srpskog jezika u inostranstvu, bira na
period od tri godine lektora srpskog jezika i književnosti.*
Komisiju iz stava 1. ovog člana imenuje ministar, a čine je predstavnik
Ministarstva i predstavnici katedri za srpski jezik i književnost
visokoškolskih ustanova čiji je osnivač Republika.*
Za lektora srpskog jezika i književnosti može biti izabrano lice koje ima
završene master akademske studije, odnosno osnovne studije u trajanju od četiri
godine prema propisima koji su važili do stupanja na snagu Zakona o visokom
obrazovanju („Službeni glasnik RS”, br. 26/05, 100/07 – autentično tumačenje,
97/08, 44/10, 93/12, 89/13, 99/14, 45/15 – autentično tumačenje, 68/15, 87/16 i
27/17 – dr. zakon), iz oblasti filologije i koje zna jedan svetski jezik,
odnosno jezik zemlje prijema, na nivou B1 Zajedničkog evropskog okvira.*
Prednost pri izboru ima kandidat sa završenim studijskim programom srpskog
jezika i književnosti, kandidat sa većom prosečnom ocenom na osnovnim i master
studijama, kandidat sa objavljenim radovima i nagradama, kandidat sa radnim
iskustvom.*
Ukoliko na konkursu nema kandidata sa radnim iskustvom, može biti izabran
i kandidat bez radnog iskustva, uz preporuku dva nastavnika odgovarajuće
visokoškolske ustanove.*
Izborni period lektora može se produžiti za još jedan mandat.*
Izuzetno od stava 1. ovog člana, Ministarstvo može, bez sprovođenja javnog
konkursa, predložiti stranoj visokoškolskoj ustanovi kandidata koji već obavlja
poslove lektora ili lice koje je prošlo javni konkurs i ušlo u najuži izbor za
lektora na stranoj visokoškolskoj ustanovi, uz saglasnost kandidata.*
Ministarstvo obezbeđuje sredstva za podršku radu lektora srpskog jezika u
inostranstvu izabranih u skladu sa ovim zakonom, do iznosa plate nastavnika u
odgovarajućem zvanju na stranoj visokoškolskoj ustanovi na kojoj će lektor biti
angažovan.*
Bliže uslove u pogledu izbora, programa rada lektora srpskog jezika na
stranim visokoškolskim ustanovama i drugih pitanja od značaja za angažovanje
lektora, propisuje ministar.*
*Službeni glasnik RS, broj
73/2018
Asistent
Član 84.
Visokoškolska ustanova bira u
zvanje asistenta, studenta doktorskih studija koji je svaki od prethodnih
stepena studija završio sa prosečnom ocenom najmanje osam (8) i koji pokazuje
smisao za nastavni rad.
Pod uslovima iz stava 1. ovog
člana visokoškolska ustanova može izabrati u zvanje asistenta i magistra nauka,
odnosno magistra umetnosti kome je prihvaćena tema doktorske disertacije,
odnosno doktorskog umetničkog projekta.
Posebni uslovi za izbor u zvanje
asistenta utvrđuju se opštim aktom visokoškolske ustanove.
Izuzetno, za nastavu na kliničkim
predmetima visokoškolska ustanova bira u zvanje asistenta lice sa završenom
odgovarajućom zdravstvenom specijalizacijom.
Za asistenta iz umetničkog polja
može biti izabrano lice koje ima akademski naziv magistra umetnosti i umetnička
dela koja pokazuju smisao za samostalno umetničko stvaralaštvo, ukoliko u
umetničkoj oblasti za koju se bira nisu predviđene doktorske studije.
Za asistenta iz umetničkog polja
može biti izabrano lice koje je završilo akademske studije prvog stepena i ima
umetnička dela koja pokazuju smisao za samostalno umetničko stvaralaštvo,
ukoliko u umetničkoj oblasti za koju se bira nisu predviđene master akademske,
odnosno doktorske studije.
Sa licem izabranim u zvanje
asistenta zaključuje se ugovor o radu na period od tri godine, sa mogućnošću
produženja za još tri godine.
Mogućnost produženja ugovora o
radu iz stava 7. ovog člana odnosi se i na asistente koji su stekli naučni
naziv doktora nauka, odnosno umetnički naziv doktora umetnosti.
Ugovor iz stava 7. ovog člana
zaključuje organ poslovođenja visokoškolske ustanove.
Asistent sa doktoratom
Član 85.
Visokoškolska ustanova može da
bira u zvanje asistenta sa doktoratom lice koje je steklo naučni naziv doktora
nauka, odnosno umetnički naziv doktora umetnosti i koje pokazuje smisao za
nastavni rad.
Posebni uslovi za izbor u zvanje
asistenta sa doktoratom utvrđuju se opštim aktom visokoškolske ustanove.
Sa licem izabranim u zvanje
asistenta sa doktoratom zaključuje se ugovor o radu na period od tri godine, sa
mogućnošću produženja za još tri godine.
Ugovor iz stava 3. ovog člana
zaključuje organ poslovođenja visokoškolske ustanove.
Saradnik van radnog odnosa
Član 86.
Visokoškolska ustanova može
izabrati u zvanje saradnika van radnog odnosa (demonstrator i sl.) za pomoć u
nastavi na studijama prvog stepena, studenta studija prvog, drugog ili trećeg
stepena, pod uslovom da su na studijama prvog stepena studija ostvarili
najmanje 120 ESPB bodova sa ukupnom prosečnom ocenom najmanje 8 (osam).
Posebni uslovi za izbor u zvanje
iz stava 1. ovog člana utvrđuju se opštim aktom visokoškolske ustanove.
Sa licem iz stava 1. ovog člana
zaključuje se ugovor o angažovanju u trajanju od najduže jedne školske godine,
sa mogućnošću produženja za još jednu školsku godinu.
Saradnik za deo praktične nastave
Član 87.
Za potrebe realizacije dela
praktične nastave, koja se realizuje van visokoškolske ustanove, visokoškolska
ustanova može izabrati u zvanje saradnika van radnog odnosa (saradnik
praktičar, klinički asistent i sl.) lice zaposleno u ustanovi gde se deo
praktične nastave realizuje.
Posebni uslovi za izbor u zvanje
iz stava 1. ovog člana utvrđuju se opštim aktom visokoškolske ustanove.
Politika zapošljavanja na visokoškolskoj ustanovi
Član 88.
Visokoškolska ustanova utvrđuje
politiku zapošljavanja, polazeći od potrebe da se nastavni proces organizuje na
kvalitetan, racionalan i efikasan način.
Nastavnici i saradnici, po
pravilu, zasnivaju radni odnos sa punim radnim vremenom, u skladu sa opštim
aktom visokoškolske ustanove.
Nastavnici i saradnici koji
izvode nastavu iz kliničkih predmeta ostvaruju radni odnos sa punim radnim
vremenom u skladu sa opštim aktom visokoškolske ustanove i zakonom kojim se
uređuje zdravstvena zaštita.
U visokoškolskoj ustanovi u
kojoj se ostvaruje studijski program za potrebe nacionalne bezbednosti i vojnog
obrazovanja nastavu iz stručnih i stručno-aplikativnih predmeta mogu da izvode
i zaposleni u organu državne uprave nadležnom za poslove nacionalne bezbednosti
odnosno poslove odbrane, u skladu sa zakonom i opštim aktom visokoškolske
ustanove.
Sa licima iz stava 4. ovog člana
visokoškolska ustanova zaključuje ugovor o angažovanju za izvođenje nastave.
Nastavnici i saradnici iz st. 3.
i 4. ovog člana imaju status nastavnika i saradnika sa punim radnim vremenom na
visokoškolskoj ustanovi.
IX. PRAVA I
OBAVEZE ZAPOSLENIH NA VISOKOŠKOLSKOJ USTANOVI
Prava i obaveze zaposlenih
Član 89.
U pogledu prava, obaveza i
odgovornosti zaposlenih na visokoškolskoj ustanovi, primenjuje se zakon kojim
se uređuje rad, ako ovim zakonom nije drugačije uređeno.
O pojedinačnim pravima,
obavezama i odgovornostima zaposlenih na visokoškolskoj ustanovi odlučuje organ
poslovođenja te ustanove.
O pojedinačnim pravima,
obavezama i odgovornostima zaposlenih u vezi sa poslovima iz člana 76. ovog
zakona odlučuje organ poslovođenja samostalne visokoškolske ustanove.
O pojedinačnim pravima,
obavezama i odgovornostima organa poslovođenja visokoškolske ustanove odlučuje
organ upravljanja te ustanove.
Rad na drugim samostalnim visokoškolskim
ustanovama i zdravstvenim ustanovama
Član 90.
Radi sprečavanja sukoba interesa
i održavanja kvaliteta nastave, nastavnik, odnosno saradnik visokoškolske
ustanove može zaključiti ugovor kojim se radno angažuje na drugoj
visokoškolskoj ustanovi u Republici ili u inostranstvu, samo uz prethodno
odobrenje stručnog organa visokoškolske ustanove u okviru koje ima zasnovan
radni odnos.
Nastavnik, odnosno saradnik koji
izvodi nastavu iz kliničkih predmeta na fakultetu koji realizuje studijske
programe u oblasti medicinskih nauka, može zaključiti ugovor o radnom
angažovanju u zdravstvenoj ustanovi koja je nastavna baza tog fakulteta uz
prethodno odobrenje stručnog organa fakulteta.
Opštim aktom samostalne
visokoškolske ustanove uređuju se uslovi i postupak davanja saglasnosti za
angažovanje nastavnika i saradnika iz stava 1. ovog člana.
Opštim aktom fakulteta uređuju
se uslovi i postupak davanja saglasnosti za angažovanje nastavnika i saradnika
iz stava 2. ovog člana.
Plaćeno odsustvo
Član 91.
Nastavniku posle pet godina rada
provedenih u nastavi na visokoškolskoj ustanovi može se odobriti plaćeno
odsustvo u trajanju do jedne školske godine radi stručnog, naučnog, odnosno
umetničkog usavršavanja, u skladu sa statutom visokoškolske ustanove.
Mirovanje radnog odnosa i izbornog perioda
Član 92.
Nastavniku i saradniku koji se
nalazi na odsluženju vojnog roka, porodiljskom odsustvu, odsustvu sa rada radi
nege deteta, odsustvu sa rada radi posebne nege deteta ili druge osobe,
bolovanju dužem od šest meseci, odsustvu sa rada radi angažovanja u državnim
organima i organizacijama, izborni period i radni odnos se produžava za to
vreme.
Prestanak radnog odnosa nastavnika
Član 93.
Nastavniku prestaje radni odnos
na kraju školske godine u kojoj je navršio 65 godina života i najmanje 15
godina staža osiguranja.
Nastavniku koji je ispunio
uslove iz stava 1. ovog člana u zvanju redovnog profesora, ukoliko postoji
potreba za nastavkom rada, može se produžiti radni odnos ugovorom sa
visokoškolskom ustanovom na određeno vreme do dve godine, uz mogućnost dodatnih
produženja, a najduže do kraja školske godine u kojoj navršava 70 godina
života.
Nastavniku iz stava 1. ovog
člana može se produžiti radni odnos ako ima najmanje 20 godina radnog iskustva
u visokom obrazovanju i ako je nakon sticanja zvanja redovnog profesora
ostvario rezultate u naučnom radu, odnosno u umetničkom stvaralaštvu i u
razvoju naučnonastavnog podmlatka na fakultetu koji su potrebni za izbor u
zvanje redovnog profesora na osnovu člana 74. st. 10–12. ovog zakona.
Bliže kriterijume za zaključenje
ugovora o radu nakon 65. godine života donosi Nacionalni savet, a visokoškolska
ustanova, odnosno univerzitet može statutom da propiše i dodatne kriterijume.
Nastavnik kome je prestao radni
odnos zbog odlaska u penziju zadržava zvanje koje je imao u trenutku
penzionisanja.
Nastavnik iz stava 5. ovog člana
može zadržati preuzete obaveze na master akademskim i doktorskim studijama kao
mentor ili član komisija u postupku izrade i odbrane završnih radova, odnosno
disertacija na tim studijama, najduže još dve školske godine od odlaska u
penziju.
Na osnovu odluke odgovarajućeg
stručnog organa, nastavnik iz stava 5. ovog člana može izvoditi sve oblike
nastave na master akademskim i doktorskim studijama i biti član komisija u
postupku izrade i odbrane završnih radova, odnosno disertacija na tim
studijama, najduže još dve školske godine od odlaska u penziju.
Nastavnik kome je prestao radni
odnos zbog odlaska u penziju može da bude član komisije za pripremanje predloga
za izbor nastavnika i saradnika univerziteta.
X. REŽIM
STUDIJA
Školska godina
Član 94.
Visokoškolska ustanova
organizuje i izvodi studije u toku školske godine koja, po pravilu, počinje 1.
oktobra i traje 12 kalendarskih meseci.
Školska godina može se deliti
na:
1) dva semestra, od kojih svaki
traje, po pravilu, 15 nedelja;
2) tri trimestra, od kojih svaki
traje, po pravilu, 10 nedelja;
3) blokove, u ukupnom trajanju,
po pravilu, od 30 nedelja, čije se pojedinačno trajanje utvrđuje opštim aktom
visokoškolske ustanove.
Nastava pojedinačnih predmeta se,
po pravilu, organizuje i izvodi u toku jednog semestra, jednog trimestra ili
jednog bloka, a najduže u toku dva semestra ili tri trimestra.
Jezik studija
Član 95.
Visokoškolska ustanova
organizuje i izvodi studije na srpskom jeziku.
Visokoškolska ustanova može organizovati polaganje ispita i izvoditi
pojedine delove studija, kao i organizovati izradu i odbranu završnog, master i
specijalističkog rada i doktorske disertacije na jeziku nacionalne manjine i na
stranom jeziku, u skladu sa statutom.*
Visokoškolska ustanova može ostvarivati studijski program na jeziku
nacionalne manjine i stranom jeziku ukoliko je takav program odobren, odnosno
akreditovan.*
Visokoškolska ustanova može za
studente sa invaliditetom organizovati i izvoditi studije, odnosno pojedine
delove studija, na znakovnom jeziku.
*Službeni glasnik RS, broj
73/2018
Organizacija studija
Član 96.
Obaveze visokoškolske ustanove u
pogledu načina organizovanja i vremena održavanja oblika studija uređuju se
opštim aktom visokoškolske ustanove, kao i obaveza da u skladu sa svojim
mogućnostima visokoškolska ustanova obezbedi uslove za studente sa
invaliditetom.
Visokoškolska ustanova dužna je
da organizuje predavanja i druge oblike nastave za sve studente, izuzev kod
ostvarivanja studijskog programa na daljinu.
Nastava se organizuje i izvodi u
sedištu visokoškolske ustanove, odnosno u objektima navedenim u dozvoli za rad.
Visokoškolska ustanova može da
organizuje deo nastave i van sedišta, ako se radi o nastavi iz predmeta čiji
karakter to zahteva, a u skladu sa akreditacijom.
U okviru osnovnih i master
studija visokoškolska ustanova može organizovati studentsku praksu, kao deo
studijskog programa ili kroz vannastavne aktivnosti.
Visokoškolska ustanova može da
organizuje studije uz rad za studente koji su zaposleni ili koji iz drugog
razloga nisu u mogućnosti da redovno prate nastavu.
Bliži uslovi i načini
ostvarivanja studijskog programa na daljinu uređuju se opštim aktom
visokoškolske ustanove.
Visokoškolska ustanova je dužna
da u skladu sa svojim opštim aktom, na odgovarajući način, tačno i blagovremeno
informiše studente o načinu, vremenu i mestu održavanja nastave, ciljevima,
metodama i sadržajima nastave, o sadržajima, metodama, kriterijumima i merilima
ispitivanja, o načinu obezbeđivanja javnosti na ispitu i načinu ostvarivanja
uvida u rezultate, kao i o drugim pitanjima od značaja za studente.
XI. STUDENTI
Upis
Član 97.
Na akreditovane studijske
programe koje organizuje visokoškolska ustanova mogu se upisati kandidati pod
uslovima i na način uređen ovim zakonom i opštim aktom samostalne visokoškolske
ustanove.
Strani državljanin može se
upisati na studijske programe iz stava 1. ovog člana pod istim uslovima kao i
domaći državljanin u pogledu prethodnog obrazovanja.
Lice se može upisati na studijske
programe iz stava 1. ovog člana ako poznaje jezik na kome se izvodi nastava.
Uslovi, način i postupak provere
znanja jezika iz stava 3. ovog člana uređuju se opštim aktom visokoškolske
ustanove.
Lice koje se upiše na studijske
programe iz stava 1. ovog člana stiče status studenta.
Student se upisuje u statusu
studenta koji se finansira iz budžeta ili studenta koji se sam finansira.
Konkurs
Član 98.
Samostalna visokoškolska
ustanova raspisuje konkurs za upis na studije (u daljem tekstu: konkurs).
Konkurs sadrži: broj studenata
za određene studijske programe, uslove za upis, merila za utvrđivanje redosleda
kandidata, postupak sprovođenja konkursa, način i rokove za podnošenje žalbe na
utvrđeni redosled, kao i visinu školarine koju plaćaju studenti čije se
studiranje ne finansira iz budžeta.
Konkurs se objavljuje najkasnije
četiri meseca pre početka školske godine.
Izuzetno od stava 3. ovog člana, konkurs za doktorske studije koje se
organizuju u okviru međunarodnih projekata u skladu sa Zakonom o potvrđivanju
Sporazuma između Vlade Republike Srbije i Evropske unije o učešću Republike
Srbije u programu Evropske Unije Horizont 2020 – okvirnom programu za
istraživanje i inovacije (2014–2020) („Službeni glasnik RS – Međunarodni
ugovori”, broj 9/14), raspisuje se u skladu sa rokovima i uslovima propisanim
programskim dokumentima Horizont 2020, a studenti upisani po tim konkursima ne
ulaze u broj studenata čije se studije finansiraju iz budžeta Republike.*
*Službeni glasnik RS, broj
73/2018
Broj studenata
Član 99.
Samostalna visokoškolska
ustanova utvrđuje broj studenata koji se upisuje na studijske programe koje
organizuje, a koji ne može biti veći od broja utvrđenog u dozvoli za rad.
Utvrđivanje broja studenata iz
stava 1. ovog člana vrši se na predlog visokoškolskih jedinica u sastavu
samostalne visokoškolske ustanove, u skladu sa statutom te ustanove.
Odluku o broju studenata za upis
u prvu godinu studijskog programa koji se finansira iz budžeta, za
visokoškolsku ustanovu čiji je osnivač Republika, donosi Vlada, po pribavljenom
mišljenju visokoškolskih ustanova i Nacionalnog saveta, najkasnije mesec dana
pre raspisivanja konkursa.
Vlada utvrđuje dodatni broj
studenata čije se studije finansiraju iz budžeta za realizaciju afirmativnih
mera, a u skladu sa dozvolom za rad.
U narednim godinama studija broj
studenata iz stava 3. ovog člana visokoškolska ustanova može povećati za
najviše 20% u odnosu na prethodnu godinu, u skladu sa odlukom nadležnog organa
visokoškolske ustanove.
Rangiranje i upis kandidata
Član 100.
Visokoškolska ustanova, u skladu
sa zakonom, upisuje kandidate uz priznavanje opšte, odnosno stručne mature za
upis na akademske, odnosno strukovne studije, odnosno umetničke mature za upis
na studijske programe u oblasti umetnosti.
Visokoškolska ustanova utvrđuje
kriterijume na osnovu kojih se obavlja klasifikacija i izbor kandidata za upis
na studije.
Visokoškolska ustanova sačinjava
rang listu prijavljenih kandidata za upis na studije prvog stepena na osnovu
opšteg uspeha postignutog u srednjem obrazovanju u četvorogodišnjem trajanju,
uspeha na maturi, rezultata ispita za proveru znanja, odnosno sklonosti i
sposobnosti i po potrebi na osnovu uspeha na nacionalnim i internacionalnim
takmičenjima, u skladu sa opštim aktom visokoškolske ustanove.
Visokoškolska ustanova upisuje
pod uslovima iz st. 1−3. ovog člana i kandidate koji su završili međunarodno
priznatu maturu (International
Baccalaurate Diploma Programme i dr.).
Pravo upisa na studije prvog
stepena stiče kandidat koji je na rang listi iz stava 3. ovog člana rangiran u
okviru broja studenata iz člana 99. ovog zakona.
Student studija prvog stepena
druge samostalne visokoškolske ustanove, lice koje ima stečeno visoko
obrazovanje na studijama prvog stepena i lice kome je prestao status studenta u
skladu sa ovim zakonom, može se upisati na studije prvog stepena, pod uslovima
i na način propisan opštim aktom samostalne visokoškolske ustanove.
Pravo iz stava 6. ovog člana
ostvaruje se na lični zahtev.
Na studije drugog i trećeg
stepena kandidat se upisuje pod uslovima, na način i po postupku utvrđenom
opštim aktom i konkursom samostalne visokoškolske ustanove.
Stručno uputstvo o upisu
kandidata na visokoškolske ustanove, upisu po afirmativnim merama i drugim
pitanjima od značaja za upis na visokoškolsku ustanovu čiji je osnivač
Republika, donosi ministar.
Prava i obaveze studenata
Član 101.
Student visokoškolske ustanove
ima prava i obaveze utvrđene ovim zakonom i opštim aktom visokoškolske
ustanove.
Student ima pravo:
1) na upis, kvalitetno
školovanje i objektivno ocenjivanje;
2) na blagovremeno i tačno
informisanje o pitanjima koja se odnose na studije;
3) na aktivno učestvovanje u
donošenju odluka, u skladu sa zakonom;
4) na samoorganizovanje i
izražavanje sopstvenog mišljenja;
5) na povlastice koje proizlaze
iz statusa studenta;
6) na podjednako kvalitetne
uslove studija za sve studente;
7) na obrazovanje na jeziku
nacionalne manjine, u skladu sa zakonom i akreditovanim studijskim programom;
8) na različitost i zaštitu od
diskriminacije;
9) na poštovanje ličnosti,
dostojanstva, časti i ugleda;
10) da bira i da bude biran u
studentski parlament i druge organe visokoškolske ustanove.
Student je dužan da:
1) ispunjava nastavne i
predispitne obaveze;
2) poštuje opšte akte ustanove;
3) poštuje prava zaposlenih i
drugih studenata u visokoškolskoj ustanovi;
4) učestvuje u donošenju odluka
u skladu sa zakonom.
Student ima pravo na žalbu u
skladu sa statutom visokoškolske ustanove ukoliko visokoškolska ustanova
prekrši neku od obaveza iz stava 2. tač. 1)−3) ovog člana.
Pravila studija
Član 102.
Pri upisu svake školske godine
student se opredeljuje za predmete iz studijskog programa.
Studijskim programom se
propisuje koji su predmeti obavezni za određenu godinu studija.
Student koji se finansira iz
budžeta, pri upisu odgovarajuće godine studija, opredeljuje se za onoliko
predmeta koliko je potrebno da se ostvari najmanje 60 ESPB bodova, osim ako mu
je do kraja studijskog programa ostalo manje od 60 ESPB bodova.
Student koji se sam finansira,
pri upisu odgovarajuće godine studija, opredeljuje se, u skladu sa studijskim
programom, za onoliko predmeta koliko je potrebno da se ostvari najmanje 37
ESPB bodova, osim ako mu je do kraja studijskog programa ostalo manje od 37
ESPB bodova.
Student koji studira uz rad pri
upisu odgovarajuće godine studija opredeljuje se, u skladu sa studijskim
programom, za onoliko predmeta koliko je potrebno da se ostvari najmanje 30
ESPB bodova, osim ako mu je do kraja studijskog programa ostalo manje od 30
ESPB bodova.
Visokoškolska ustanova opštim
aktom utvrđuje uslove za upis naredne godine studija.
Student iz st. 4. i 5. ovog
člana koji se sam finansira, plaća deo školarine obračunat srazmerno broju ESPB
bodova za predmete za koje se opredelio.
Polaganjem ispita student stiče
određeni broj ESPB bodova u skladu sa studijskim programom.
Student koji ne položi ispit iz
obaveznog predmeta do početka naredne školske godine, upisuje isti predmet.
Student koji ne položi izborni
predmet, može ponovo upisati isti ili se opredeliti za drugi izborni predmet.
Studijskim programom može se
usloviti opredeljivanje studenta za određeni predmet prethodno položenim
ispitima iz jednog ili više predmeta utvrđenih studijskim programom.
Pravila studija bliže se uređuju
opštim aktom visokoškolske ustanove.
Status studenta
Član 103.
Student koji u tekućoj školskoj
godini ostvari 48 ESPB bodova ima pravo da se u narednoj školskoj godini
finansira iz budžeta ako se rangira u okviru ukupnog broja studenata čije se
studije finansiraju iz budžeta, u skladu sa ovim zakonom.
Rangiranje studenata iz stava 1.
ovog člana obuhvata studente koji se upisuju na istu godinu studija na određeni
studijski program, a vrši se polazeći od broja ostvarenih ESPB bodova, ukupnih
godina studiranja i postignutog uspeha u savlađivanju studijskog programa, na
način i po postupku utvrđenim opštim aktom visokoškolske ustanove.
Student koji u poslednjoj godini studija ima status studenta koji se
finansira iz budžeta, zadržava pravo da se finansira iz budžeta najduže godinu
dana po isteku redovnog trajanja studija.*
Student koji ne ostvari pravo iz
stava 1. ovog člana u narednoj školskoj godini nastavlja studije u statusu
studenta koji se sam finansira.
Studenti sa invaliditetom i
studenti upisani po afirmativnoj meri koji u tekućoj školskoj godini ostvare 36
ESPB imaju pravo da se u narednoj školskoj godini finansiraju iz budžeta.
Student može biti finansiran iz
budžeta samo jedanput na istom stepenu studija.
*Službeni glasnik RS, broj
73/2018
Ocenjivanje
Član 104.
Uspešnost studenta u
savlađivanju pojedinog predmeta kontinuirano se prati tokom nastave i izražava
se poenima, a ocena se utvrđuje na završnom ispitu.
Ispunjavanjem predispitnih
obaveza i polaganjem ispita student može ostvariti najviše 100 poena.
Studijskim programom utvrđuje se
srazmera poena stečenih u predispitnim obavezama i na ispitu, pri čemu
predispitne obaveze učestvuju sa najmanje 30, a najviše 70 poena.
Uspeh studenta na ispitu
izražava se ocenom od 5 do 10, prema sledećoj skali: od 51 do 60 poena ocena 6
(šest), od 61 do 70 poena ocena 7 (sedam), od 71 do 80 poena ocena 8 (osam), od
81 do 90 poena ocena 9 (devet), od 91 do 100 poena ocena 10 (deset).
Ocena 5 nije prelazna i ne
upisuje se u indeks.
Visokoškolska ustanova može
propisati i drugi, nenumerički način ocenjivanja, utvrđivanjem odnosa ovih
ocena sa ocenama iz stava 4. ovog člana.
Opštim aktom visokoškolske
ustanove bliže se uređuje način polaganja ispita i ocenjivanje na ispitu.
Ispiti
Član 105.
Ispit je jedinstven i polaže se
usmeno, pismeno, odnosno praktično.
Ispit se polaže u sedištu
visokoškolske ustanove, odnosno u objektima navedenim u dozvoli za rad.
Odredba stava 2. ovog člana
odnosi se i na izvođenje studijskog programa na daljinu, s tim da za studenta
stranog državljanina visokoškolska ustanova može da omogući i polaganje ispita
preko elektronskih komunikacija, pod uslovom da primenom odgovarajućih
tehničkih rešenja obezbedi kontrolu identifikacije i rada studenta.
Visokoškolska ustanova može
organizovati polaganje ispita van sedišta, ako se radi o ispitu iz predmeta
čiji karakter to zahteva.
Student polaže ispit neposredno
po okončanju nastave iz tog predmeta, a najkasnije do početka nastave tog
predmeta u narednoj školskoj godini, na jednom od jezika na kojima se nastava
izvodila.
Opštim aktom visokoškolske ustanove
uređuje se način na koji se obezbeđuje javnost polaganja ispita.
Broj ispitnih rokova i termini
održavanja ispitnih rokova utvrđuju se statutom visokoškolske ustanove.
Posle tri neuspela polaganja
istog ispita student može tražiti da polaže ispit pred komisijom.
Student sa invaliditetom ima
pravo da polaže ispit na mestu i na način prilagođen njegovim mogućnostima, u
skladu sa opštim aktom visokoškolske ustanove.
Bliži uslovi i način polaganja
ispita preko elektronskih komunikacija iz stava 3. ovog člana uređuju se
standardom za akreditaciju studijskog programa na daljinu.
Prigovor
Član 106.
Student ima pravo da nadležnom
organu visokoškolske ustanove podnese prigovor na dobijenu ocenu, ako smatra da
ispit nije obavljen u skladu sa zakonom i opštim aktom ustanove, u roku od 36
časova od dobijanja ocene.
Nadležni organ ustanove u roku
od 24 časa od dobijanja prigovora, u skladu sa odredbama opšteg akta samostalne
visokoškolske ustanove, razmatra prigovor i donosi odluku po prigovoru.
Ukoliko se usvoji prigovor
studenta, student ponovo polaže ispit najkasnije u roku od tri dana od dana
prijema odluke iz stava 2. ovog člana.
Mirovanje prava i obaveza studenata
Član 107.
Studentu se, na njegov zahtev,
odobrava mirovanje prava i obaveza, u slučaju teže bolesti, upućivanja na
studentsku praksu u trajanju od najmanje šest meseci, odsluženja i dosluženja
vojnog roka, nege deteta do godinu dana života i posebne nege koja traje duže
od detetove prve godine života, održavanja trudnoće i u drugim slučajevima predviđenim
opštim aktom visokoškolske ustanove.
Studentkinji koja je u postupku
biomedicinski potpomognutog oplođenja na njen zahtev odobrava se mirovanje
prava i obaveza u skladu sa opštim aktom visokoškolske ustanove.
Student koji je bio sprečen da
prati nastavu, izvršava predispitne obaveze i da polaže ispit zbog bolesti ili
odsustva zbog stručnog usavršavanja u trajanju od najmanje tri meseca, može
polagati ispit, u skladu sa opštim aktom visokoškolske ustanove.
Disciplinska odgovornost studenta
Član 108.
Student odgovara za povredu
obaveze koja je u vreme izvršenja bila utvrđena opštim aktom samostalne
visokoškolske ustanove.
Za težu povredu obaveze studentu
se može izreći i mera isključenja sa studija na visokoškolskoj ustanovi.
Disciplinski postupak ne može se
pokrenuti po isteku tri meseca od dana saznanja za povredu obaveze i učinioca,
a najkasnije godinu dana od dana kada je povreda učinjena.
Opštim aktom samostalne
visokoškolske ustanove utvrđuju se lakše i teže povrede obaveza studenata,
disciplinski organi i disciplinski postupak za utvrđivanje odgovornosti
studenta.
Prestanak statusa studenta
Član 109.
Status studenta prestaje u
slučaju:
1) ispisivanja sa studija;
2) završetka studija;
3) neupisivanja školske godine;
4) kad ne završi studije do
isteka roka koji se određuje u dvostrukom broju školskih godina potrebnih za
realizaciju studijskog programa, osim u slučaju studija uz rad;
5) izricanja disciplinske mere
isključenja sa studija na visokoškolskoj ustanovi.
Student koji studira uz rad,
student sa invaliditetom, student koji je upisan na studije po afirmativnoj
meri i student koji ima status kategorisanog vrhunskog sportiste zadržava
status studenta do isteka roka koji se određuje u trostrukom broju školskih
godina potrebnih za realizaciju studijskog programa.
Studentu se, na lični zahtev,
može produžiti rok za završetak studija, u skladu sa opštim aktom visokoškolske
ustanove.
Stručni, akademski i naučni nazivi
Član 110.
Lice koje završi osnovne
akademske studije u obimu od najmanje 180 ESPB bodova, odnosno u trajanju od
najmanje tri godine stiče stručni naziv sa naznakom zvanja prvoga stepena
akademskih studija iz odgovarajuće oblasti.
Lice koje završi osnovne
akademske studije u obimu od najmanje 240 ESPB bodova, odnosno u trajanju od
najmanje četiri godine stiče stručni naziv „diplomirani” sa naznakom zvanja
prvog stepena akademskih studija iz odgovarajuće oblasti.
Lice koje završi osnovne
strukovne studije stiče stručni naziv sa naznakom zvanja prvoga stepena
strukovnih studija iz odgovarajuće oblasti.
Lice koje završi specijalističke
akademske studije stiče stručni naziv specijalista sa naznakom zvanja drugog
stepena akademskih studija iz odgovarajuće oblasti.
Lice koje završi specijalističke
strukovne studije stiče stručni naziv specijalista sa naznakom zvanja prvog
stepena strukovnih studija iz odgovarajuće oblasti.
Lice koje završi master
akademske studije stiče akademski naziv master sa naznakom zvanja drugog
stepena master akademskih studija iz odgovarajuće oblasti.
Lice koje završi master strukovne
studije stiče stručni naziv strukovni master sa naznakom zvanja drugog stepena
master strukovnih studija iz odgovarajuće oblasti.
Lice koje završi doktorske,
odnosno akademske studije trećeg stepena, stiče naučni naziv doktor nauka,
odnosno doktor umetnosti, sa naznakom polja, odnosno oblasti.
Listu zvanja iz odgovarajućih
oblasti i skraćenice stručnih, akademskih, naučnih i umetničkih naziva utvrđuje
Nacionalni savet, na predlog Konferencije univerziteta, odnosno Konferencije
akademija i visokih škola.
Skraćenica stručnog naziva i
akademskog naziva master navodi se iza imena i prezimena, a skraćenica
akademskog naziva magistar nauka, odnosno magistar umetnosti i naučnog naziva
doktor nauka, odnosno umetničkog naziva doktor umetnosti ispred imena i
prezimena.
U međunarodnom prometu i u
diplomi na engleskom jeziku naziv koji je steklo lice iz stava 1. ovog člana je
bachelor, naziv koji je steklo lice iz stava 2. ovog člana je bachelor with
honours, naziv koji je steklo lice iz stava 3. ovog člana je bachelor (appl.),
naziv koje je steklo lice iz stava 6. ovog člana je master, naziv koje je
steklo lice iz stava 7. ovog člana je master (appl.), a naziv koje je steklo
lice iz stava 8. ovog člana je Ph.D., odnosno D.A., odnosno odgovarajući naziv
na jeziku na koji se diploma prevodi.
XII.
OBRAZOVANJE TOKOM ČITAVOG ŽIVOTA
Član 111.
Visokoškolska ustanova u okviru
svoje delatnosti može realizovati programe obrazovanja tokom čitavog života van
okvira studijskih programa za koje je dobila dozvolu za rad.
Uslovi, način i postupak
realizacije programa iz stava 1. ovog člana uređuju se opštim aktom ustanove.
Licu koje je savladalo program
iz stava 1. ovog člana ustanova izdaje uverenje.
Lice upisano na program iz stava
1. ovog člana nema status studenta, u smislu ovog zakona.
XIII.
EVIDENCIJA I JAVNE ISPRAVE
Evidencija i javne isprave
Član 112.
Visokoškolska ustanova vodi
propisanu evidenciju u papirnom i elektronskom obliku, u skladu sa ovim
zakonom.
Svi vidovi prikupljanja, obrade,
objavljivanja i korišćenja podataka sprovode se u skladu sa zakonom kojim se
uređuje zaštita podataka o ličnosti i ovim zakonom.
Evidencije koje vodi visokoškolska ustanova
Član 113.
Visokoškolska ustanova vodi:
matičnu knjigu studenata, evidenciju o izdatim diplomama i dodacima diploma,
evidenciju o zaposlenima, evidenciju o priznatim stranim visokoškolskim
ispravama radi nastavka školovanja i zapisnik o polaganju ispita.
Visokoškolske ustanove vode i
evidenciju o polaznicima i izdatim sertifikatima o završenom kratkom programu
studija.
Evidencija iz stava 1. ovog
člana vodi se na srpskom jeziku, ćiriličkim pismom, u štampanoj formi, a može
se voditi i elektronski.
Kada se nastava ostvaruje na
jeziku nacionalne manjine, evidencija iz stava 1. ovog člana vodi se na srpskom
jeziku ćiriličkim pismom i na jeziku i pismu nacionalne manjine.
Podaci upisani u evidenciju
visokoškolske ustanove dostavljaju se Ministarstvu za obavljanje zakonom
utvrđenih poslova, u skladu sa ovim zakonom.
Bliže uslove u pogledu vođenja,
prikupljanja, unosa, ažuriranja, dostupnosti podataka o kojima se vodi
evidencija, kao i druga pitanja od značaja za vođenje evidencija, propisuje
ministar.
Čl. 114–117.
Prestali su da važe (vidi član 25. Zakona -
6/2020-20)
Podaci u evidencijama o studentima
Član 118.
Podaci o studentima koje
visokoškolska ustanova vodi u evidenciji iz člana 113. stav 1. predstavljaju
skup ličnih podataka kojima se određuje njihov identitet, obrazovni i socijalni
status i potrebna obrazovna, socijalna i zdravstvena podrška.
Lične podatke o studentima
prikuplja visokoškolska ustanova putem obrasca čiji izgled propisuje ministar i
koji se popunjava u papirnoj formi pri upisu godine studija.
Za određivanje identiteta
studenta prikupljaju se sledeći podaci: ime, prezime, ime jednog roditelja,
pol, jedinstveni matični broj građana, broj pasoša i izdavalac za strane
državljane, datum rođenja, mesto rođenja, država i adresa stalnog stanovanja,
adresa stanovanja za vreme studiranja, nacionalna pripadnost u skladu sa
zakonom, bračni status, državljanstvo, adresa, kontakt telefon, fotografija i
drugi podaci u skladu sa ovim zakonom.
Za određivanje obrazovnog
statusa studenata prikupljaju se podaci o prethodno završenom obrazovanju,
jezik na kome je stečeno osnovno i srednje obrazovanje, upisanom studijskom
programu, vrsti studija, godini studija i godini prvog upisa na studijski
program, učešću na međunarodnim programima mobilnosti, godini završetka
studijskog programa, jeziku na kome se izvodi studijski program, podaci o
ostvarenim ESPB bodovima, podaci o nagradama i pohvalama osvojenim tokom
studiranja i izdatim javnim ispravama.
Za određivanje socijalnog
statusa studenata prikupljaju se podaci o načinu finansiranja studija, načinu
izdržavanja tokom studija, adresi stanovanja tokom studiranja, tipu smeštaja
tokom studiranja, radnom statusu studenta tokom studiranja, izdržavanim licima,
školskoj spremi oba roditelja, radnom statusu roditelja (izdržavaoca) i
zanimanju roditelja ili izdržavaoca.
Za određivanje zdravstvenog
statusa studenata prikupljaju se podaci o potrebama za pružanjem dodatne
podrške prilikom obavljanja svakodnevnih aktivnosti na visokoškolskoj ustanovi.
Visokoškolska ustanova, shodno
odredbama iz st. 3. i 4. ovog člana, vodi evidenciju i o upisanim polaznicima
na kratkim programima studija i izdatim sertifikatima.
Rukovalac podacima o ličnosti iz
st. 3−7. ovog člana je visokoškolska ustanova.
Čl. 119–122.
Prestali su da važe (vidi član 25. Zakona -
6/2020-20)
Ažuriranje i čuvanje podataka
Član 123.
Prestali su da važe raniji st. 1-3. (vidi član 25. Zakona - 6/2020-20).
Podaci o ličnosti iz evidencija
koje vodi visokoškolska ustanova čuvaju se trajno, osim podataka o socijalnom i
zdravstvenom statusu studenata koji se čuvaju do prestanka statusa studenta o
kome se vode.
Prestao je da važi raniji stav 5. (vidi član 25. Zakona - 6/2020-20).
Član 124.
Prestao je da važi (vidi član 25. Zakona -
6/2020-20)
Javne isprave
Član 125.
Na osnovu podataka iz evidencije
visokoškolska ustanova izdaje javne isprave.
Javne isprave u smislu ovog
zakona jesu: studentska knjižica (indeks), diploma o stečenom visokom
obrazovanju i dodatak diplomi.
Visokoškolska ustanova izdaje
javne isprave na srpskom jeziku ćiriličkim pismom.
Kada se nastava ostvaruje na
jeziku nacionalne manjine, odnosno na nekom od svetskih jezika, javne isprave
se izdaju na obrascu koji je štampan dvojezično na srpskom jeziku ćiriličkim
pismom i na jeziku i pismu na kojem se izvodi nastava.
Na zahtev studenta samostalna
visokoškolska ustanova izdaje javnu ispravu o savladanom delu studijskog
programa, koja sadrži podatke o nivou, prirodi i sadržaju studija, kao i
postignute rezultate.
Sadržaj obrasca javne isprave iz
stava 2. ovog člana, kao i obrazac sertifikata kratkog programa studija,
propisuje ministar.
Diploma i dodatak diplomi mogu
se izdati i na engleskom jeziku, u skladu sa opštim aktom samostalne
visokoškolske ustanove.
Diploma se overava suvim žigom
samostalne visokoškolske ustanove.
Dodatak diplomi obavezno se
izdaje uz diplomu.
Opis sistema visokog obrazovanja
u Republici u vreme stečenog obrazovanja navedenog u diplomi mora biti priložen
dodatku diplome.
Diploma i dodatak diplomi
Član 126.
Diplomu i dodatak diplomi
potpisuju:
1) na univerzitetu – rektor i
dekan odgovarajućeg fakulteta, odnosno umetničke akademije, u sastavu univerziteta;
2) na akademiji strukovnih
studija – predsednik;
3) na visokoj školi i visokoj
školi strukovnih studija – direktor.
Zajedničku diplomu i dodatak
diplomi potpisuju ovlašćena lica visokoškolskih ustanova koje izvode studijski
program za sticanje zajedničke diplome.
Oglašavanje ništavim
Član 127.
Diploma, odnosno dodatak diplomi
ništavi su i mogu se uvek poništiti:
1) ako su izdati od neovlašćene
organizacije;
2) ako su potpisani od
neovlašćenog lica;
3) ako imalac diplome nije
ispunio sve ispitne obaveze na način i po postupku utvrđenim zakonom i
studijskim programom visokoškolske ustanove;
4) ako imalac diplome nije
ispunjavao uslove za upis na studije prvog, drugog ili trećeg stepena, odnosno
uslove za sticanje odgovarajućeg akademskog ili naučnog naziva.
Samostalna visokoškolska
ustanova poništava diplomu, odnosno dodatak diplomi iz razloga utvrđenih u
stavu 1. tač. 2)–4) ovog člana.
Samostalna visokoškolska
ustanova poništava diplomu o stečenom prvom i drugom stepenu akademskih i
strukovnih studija u skladu sa opštim aktom ako utvrdi da završni rad nije
rezultat samostalnog rada kandidata.
Samostalna visokoškolska
ustanova poništava diplomu o stečenom akademskom nazivu magistra, u skladu sa
opštim aktom ako utvrdi da magistarski rad nije rezultat samostalnog rada
kandidata.
Samostalna visokoškolska
ustanova poništava diplomu o stečenom naučnom nazivu doktora nauka, odnosno
doktora umetnosti u skladu sa opštim aktom ako utvrdi da doktorska disertacija,
odnosno doktorski umetnički projekat nije originalan naučni, odnosno umetnički
rezultat rada kandidata.
Ministar, po službenoj dužnosti,
poništava diplomu, odnosno dodatak diplomi iz razloga utvrđenih u stavu 1.
tačka 1) ovog člana.
Ako samostalna visokoškolska
ustanova ne poništi diplomu iz razloga utvrđenih u stavu 1. tač. 2)−4) ovog
člana, ministar joj izdaje upozorenje da to učini u narednom roku od 30 dana.
Ako samostalna visokoškolska
ustanova u ostavljenom roku iz stava 7. ovog člana, ne poništi diplomu iz
razloga utvrđenih u stavu 1. tač. 2)−4) ovog člana ministar obrazuje komisiju
koju čine naučnici, odnosno umetnici i stručnjaci iz odgovarajuće uže naučne,
odnosno umetničke oblasti, radi sačinjavanja mišljenja na osnovu kog ministar
odlučuje o poništavanju diplome.
Ukoliko komisija iz stava 8. ovog člana utvrdi da je visokoškolska
ustanova omogućila upis na studije prvog, drugog ili trećeg stepena imaocu
diplome iz stava 1. tačka 4) ovog člana, a to lice je ispunilo sve obaveze u
skladu sa studijskim programom, diploma se ne poništava.*
*Službeni glasnik RS, broj
73/2018
Izdavanje nove javne isprave
Član 128.
Visokoškolska ustanova izdaje
novu javnu ispravu posle proglašenja originala javne isprave nevažećim u
„Službenom glasniku Republike Srbije”, na osnovu podataka iz evidencije koju
vodi.
Javna isprava iz stava 1. ovog
člana ima značaj originalne javne isprave.
Na javnoj ispravi iz stava 1.
ovog člana stavlja se naznaka da se radi o novoj javnoj ispravi koja je izdata
posle proglašenja originala javne isprave nevažećim.
Zamena javne isprave
Član 129.
U slučaju kad su evidencija iz
člana 113. ovog zakona i arhivska građa uništeni ili nestali, lice koje nema
javnu ispravu koju izdaje visokoškolska ustanova može osnovnom sudu na čijem
području je sedište ili je bilo sedište visokoškolske ustanove podneti zahtev
za utvrđivanje stečenog obrazovanja.
Zahtev sadrži dokaze na osnovu
kojih može da se utvrdi da je to lice steklo odgovarajuće obrazovanje i potvrdu
da je arhivska građa uništena ili nestala.
Potvrdu da je arhivska građa
uništena ili nestala izdaje visokoškolska ustanova na kojoj je lice steklo
obrazovanje ili druga ustanova koja je preuzela evidenciju, odnosno arhivsku
građu, a ako takva ustanova ne postoji, potvrdu izdaje Ministarstvo.
Rešenje o utvrđivanju stečenog
obrazovanja osnovni sud donosi u vanparničnom postupku.
Rešenje iz stava 4. ovog člana
zamenjuje javnu ispravu koju izdaje visokoškolska ustanova.
XIV.
PRIZNAVANJE STRANIH VISOKOŠKOLSKIH ISPRAVA
Priznavanje stranih visokoškolskih isprava
Član 130.
Priznavanje strane visokoškolske
isprave jeste postupak kojim se imaocu te isprave utvrđuje pravo na nastavak
obrazovanja, odnosno na zapošljavanje. Postupak priznavanja strane
visokoškolske isprave sprovodi se u skladu sa odredbama ovog zakona, ako
međunarodnim ugovorom nije predviđeno drugačije.
Visokoškolska javna isprava
stečena u SFRJ – do 27. aprila 1992. godine, u Saveznoj Republici Jugoslaviji,
odnosno Državnoj zajednici Srbija i Crna Gora – do 16. juna 2006. godine i
Republici Srpskoj ne podleže postupku priznavanja strane visokoškolske isprave.
Javna isprava iz stava 2. ovog
člana proizvodi isto pravno dejstvo kao javna isprava izdata u Republici.
Za priznavanje strane
visokoškolske isprave plaća se republička administrativna taksa.
NAPOMENA IZDAVAČA: Prestajeda važi odredba člana 130. stav 1. Zakona u delu koji se odnosi na priznavanje
strane visokoškolske isprave radi zapošljavanja(vidi član 53. Zakona –
27/2018-3).
Vrednovanje stranih studijskih programa
Član 131.
Vrednovanje stranog studijskog
programa vrši se na osnovu vrste i nivoa postignutih kompetencija stečenih
završetkom studijskog programa, uzimajući u obzir sistem obrazovanja u zemlji u
kojoj je visokoškolska isprava stečena, uslove upisa, prava koja proističu iz
strane visokoškolske isprave u zemlji u kojoj je stečena i druge relevantne
činjenice, bez razmatranja formalnih obeležja i strukture studijskog programa.
Vrednovanje stranog studijskog
programa, odnosno dela studijskog programa, radi nastavka obrazovanja, vrši
stručni organ samostalne visokoškolske ustanove kojoj je podnet zahtev za
akademsko priznavanje.
Vrednovanje stranog studijskog
programa radi zapošljavanja vrši Nacionalni centar za priznavanje stranih
visokoškolskih isprava (u daljem tekstu: ENIC/NARIC centar), kao unutrašnja
organizaciona jedinica Ministarstva.
Prestao je da važi raniji stav 4. (vidi član 53. Zakona - 27/2018-3)
Jednom izvršeno vrednovanje
određenog stranog studijskog programa važi za sve naredne slučajeve priznavanja
strane visokoškolske isprave kada je strana visokoškolska isprava stečena
završavanjem istog studijskog programa.
Informacije o činjenicama iz
stava 1. ovog člana daje ENIC/NARIC centar samostalnoj visokoškolskoj ustanovi.
U postupku vrednovanja radi
priznavanja domaće visokoškolske isprave u inostranstvu, informacije o samostalnoj
visokoškolskoj ustanovi i sistemu obrazovanja daje ENIC/NARIC centar.
NAPOMENA IZDAVAČA: Prestaju da
važe odredbe člana 131. stav 3.
Zakona u delu u kojem je propisano da je ENIC/NARIC centar organizaciona jedinica Ministarstva danompočetka rada ENIC/NARIC centrau skladu sa Zakonom
o Nacionalnom okviru kvalifikacije („Službeni glasnik RS“, broj 27/2018-3)
(vidi član 53. Zakona – 27/2018-3).
Priznavanje strane visokoškolske isprave radi
nastavka obrazovanja
Član 132.
Priznavanje strane visokoškolske
isprave radi nastavka obrazovanja na samostalnoj visokoškolskoj ustanovi (u
daljem tekstu: akademsko priznavanje) sprovodi ta samostalna visokoškolska
ustanova, po prethodno izvršenom vrednovanju stranog studijskog programa,
odnosno dela studijskog programa.
U postupku iz stava 1. ovog
člana nastavak obrazovanja i upis višeg obrazovnog stepena mogu biti uslovljeni
obavezom sticanja dodatnih ishoda učenja ili odbijeni, ako se utvrdi postojanje
suštinske razlike između vrste i nivoa postignutih znanja i veština i uslova za
upis na određeni studijski program.
Kriterijume za utvrđivanje
postojanja suštinske razlike između vrste i nivoa postignutih znanja i veština
i uslova za upis na određeni studijski program i postupak akademskog
priznavanja propisuje samostalna visokoškolska ustanova svojim opštim aktom.
Rešenje o ishodu postupka iz
stava 1. ovog člana donosi stručni organ samostalne visokoškolske ustanove u
roku od 90 dana od dana prijema urednog zahteva.
Rešenje iz stava 4. ovog člana
je konačno.
Ukoliko nije drugačije
propisano, na postupak akademskog priznavanja primenjuje se zakon kojim se
uređuje opšti upravni postupak.
Priznavanje strane visokoškolske isprave radi
zapošljavanja
Član 133.
Prestao je da važi (vidi član 53. Zakona -
27/2018-3)
Evidencija o sprovedenom postupku priznavanja
Član 134.
Organ nadležan za sprovođenje
postupka priznavanja strane visokoškolske isprave vodi evidenciju i trajno čuva
dokumentaciju o sprovedenim postupcima.
Evidencija iz stava 1. ovog
člana obuhvata: prezime, ime jednog roditelja i ime, datum i mesto rođenja,
državljanstvo, adresu i broj telefona imaoca strane visokoškolske isprave –
podnosioca zahteva; naziv visokoškolske ustanove koja je izdala ispravu, mesto
i državu, trajanje studija (studijskog programa), vrstu i stepen studija, smer
studija (program, disciplinu), stručni, akademski, naučni naziv, broj i datum
akta o vrednovanju stranog studijskog programa i naziv organa koji ga je doneo,
broj i datum akta o dodatnim ispitima, broj i datum akta o položenim dodatnim
ispitima, broj i datum rešenja o priznavanju strane visokoškolske isprave i
kratak sadržaj dispozitiva rešenja.
Organ iz stava 1. ovog člana
evidenciju iz stava 2. ovog člana unosi u jedinstveni informacioni sistem
Ministarstva u skladu sa zakonom.
XV. NADZOR
Član 135.
Nadzor nad radom visokoškolskih
ustanova vrši Ministarstvo.
Inspekcijski nadzor vrše
inspektori, odnosno druga ovlašćena lica (u daljem tekstu: inspektori).
U vršenju inspekcijskog nadzora
inspektor je ovlašćen da:
1) poništi upis studenata u prvu
godinu studija preko broja studenata utvrđenog, u skladu sa članom 99. ovog
zakona;
2) poništi upis studenata koji
je obavljen suprotno odredbama ovog zakona;
3) privremeno zabrani obavljanje
delatnosti visokog obrazovanja, odnosno izvođenje studijskog programa pravnom
licu, koje tu delatnost obavlja suprotno odredbama ovog zakona, uverenju o
akreditaciji, odnosno dozvoli za rad;
4) predloži ministru donošenje
odluke o prestanku dužnosti, odnosno o razrešenju organa poslovođenja iz člana
64. stav 8. ovog zakona;
5) izrekne opomenu i naloži ili
predloži mere i ostavi primereni rok za otklanjanje uočenih nezakonitosti;
6) u slučaju nepostupanja
visokoškolske ustanove po aktu iz tačke 5) ovog stava, donosi rešenje kojim
izriče mere za otklanjanje nezakonitosti i štetnih posledica i ispunjavanje
propisanih obaveza;
7) predloži ministru razrešenje
organa poslovođenja samostalne visokoškolske ustanove koja u svom sastavu nema
visokoškolske jedinice, ako nije postupio po aktu iz tačke 6) ovog stava,
odnosno da predloži rektoru da preduzme mere iz člana 64. stav 3. ovog zakona
ako dekan nije postupio po aktu iz tačke 6) ovog stava.
8) nadležnom pravosudnom organu
podnose krivičnu prijavu, prijavu za privredni prestup, odnosno zahtev za
pokretanje prekršajnog postupka, odnosno izda prekršajni nalog, ako kod
nadziranog subjekta otkrije nezakonitost koja je kažnjiva po zakonu ili drugom
propisu;
9) podnese prekršajnu prijavu
protiv pravnog lica koje u pravnom prometu istupa pod nazivom iz člana 43. stav
1. ovog zakona, a koje nema dozvolu za rad izdatu u skladu sa ovim zakonom;
10) preduzima druge mere za koje
je zakonom ili drugim propisom ovlašćen.
Na pitanja inspekcijskog nadzora
nad primenom ovog zakona i propisa donetih na osnovu ovog zakona, koja nisu
posebno uređena ovim zakonom, propisima donetim na osnovu ovog zakona, i drugim
zakonima, primenjuje se zakon kojim se uređuje inspekcijski nadzor.
XVI. KAZNENE
ODREDBE
Član 136.
Novčanom kaznom od 200.000 do
2.000.000 dinara kazniće se za prekršaj visokoškolska ustanova, ako:
1) obavlja delatnost van sedišta
i van objekata u kojima se obavlja delatnost (član 43. stav 4. i član 52. stav
15. ovog zakona);
2) ostvaruje studijski program
koji nije naveden u dozvoli za rad (član 52. stav 15. ovog zakona);
3) izvrši promenu naziva,
sedišta i statusnu promenu suprotno odredbama ovog zakona (član 54. stav 1);
4) ne učini dostupnom javnosti
doktorsku disertaciju pre javne odbrane, odnosno ako ne uspostavi digitalni
repozitorijum ili u njemu ne čuva odbranjenu doktorsku disertaciju ili ne
dostavi Ministarstvu kopiju sadržaja koji čuva u javnom repozitorijumu (član
40. st. 8–10. ovog zakona);
5) izabere organ poslovođenja
suprotno odredbama ovog zakona (član 64. stav 1);
6) ne učini dostupnim javnosti
podatke o iznosu sredstava ustanove (član 67. stav 5. ovog zakona);
7) naplati školarinu veću od
utvrđene u skladu sa ovim zakonom (član 71);
8) posebno naplaćuje usluge
studentima koje su obuhvaćene školarinom (član 71. stav 5. ovog zakona);
9) ne učini dostupnim javnosti
merila za utvrđivanje visine školarine i odluku o visini školarine (član 71.
stav 7. ovog zakona);
10) primi u radni odnos
nastavnika koji ne ispunjava uslove predviđene ovim zakonom, ili bez konkursa
(čl. 73–75. ovog zakona);
11) ne organizuje predavanja i
druge oblike nastave (član 96. stav 2. ovog zakona);
12) upiše na studijski program
kandidata koji se nije prijavio na konkurs ili suprotno konkursu (član 98. ovog
zakona);
13) upiše studente preko broja
utvrđenog u skladu sa ovim zakonom (član 99);
14) ne vodi na propisan način
ili neuredno vodi evidenciju i izdaje javne isprave suprotno odredbama ovog
zakona (član 113. stav 6. i član 125. stav 6);
15) izda diplomu koja ne
odgovara akreditovanom studijskom programu (član 23. stav 1. ovog zakona);
16) neosnovano naplati školarinu
(čl. 71. i 103. ovog zakona);
17) ako nastavniku otkaže ugovor
o radu suprotno odredbama ovog zakona (član 89. stav 1);
18) izabere u zvanje i zaključi
ugovor sa saradnikom u nastavi, asistentom, odnosno saradnikom van radnog
odnosa, suprotno odredbama ovog zakona (čl. 82–87);
19) zaključi ugovor o radnom
angažovanju bez prethodno dobijenog odobrenja stručnog organa visokoškolske
ustanove u okviru koje nastavnik, odnosno saradnik ima zasnovan radni odnos
(član 90. stav 1. ovog zakona);
20) ne okonča postupak
sprovođenja raspisanog konkursa za izbor u zvanje nastavnika u skladu sa ovim
zakonom i statutom, u roku od devet meseci od dana raspisivanja konkursa (član
75. stav 12. ovog zakona);
21) ne postupi po rešenju
inspektora (član 135. stav 3. ovog zakona);
22) ne razreši organ
poslovođenja (član 63. stav 2. i član 64. stav 8. ovog zakona);
23) omogući upis na studije prvog, drugog ili trećeg stepena licu koje ne
ispunjava uslove za upis na te studije, odnosno uslove za sticanje
odgovarajućeg stručnog, akademskog ili naučnog naziva (član 127. stav 1. tačka
4) ovog zakona).*
Novčanom kaznom od 50.000 do
150.000 dinara kazniće se odgovorno lice u visokoškolskoj ustanovi za prekršaj
iz stava 1. tač. 1)–3) ovog člana.
Novčanom kaznom od 10.000 do
50.000 dinara kazniće se odgovorno lice u visokoškolskoj ustanovi za prekršaj
iz stava 1. tač. 4)–22) ovog člana.
Novčanom kaznom od 200.000 do
2.000.000 dinara kazniće se pravno lice koje u pravnom prometu istupa pod
nazivom iz člana 43. stav 1. ovog zakona, a koje nema dozvolu za rad izdatu u
skladu sa ovim zakonom.
Novčanom kaznom od 50.000 do
150.000 dinara kazniće se odgovorno lice u pravnom licu za prekršaj iz stava 4.
ovog člana.
*Službeni glasnik RS, broj
73/2018
XVII.
POVERAVANJE POSLOVA AUTONOMNOJ POKRAJINI VOJVODINI
Član 137.
Na teritoriji Autonomne
pokrajine Vojvodine, propisano je da na teritoriji Autonomne pokrajine
Vojvodine, poslove utvrđene članom 22. stav 2, članom 31. stav 1. tač. 2), 4) i
7), članom 42. stav 6, članom 51. stav 1, članom 52. st. 2, 5, 8, 12, 13. i 18,
članom 53. st. 2, 8, 11. i 13, članom 54. stav 2, članom 55. stav 2, članom 57.
st. 8. i 10, članom 62. stav 6, članom 64. st. 8. i 9, članom 99. stav 3,
članom 127. st. 6−8, članom 129. stav 3. i članom 135. ovog zakona, obavlja,
preko svojih organa, Autonomna pokrajina Vojvodina.
Poslovi iz stava 1. ovog člana
obavljaju se kao povereni.
Nadležni pokrajinski organi
sarađuju sa Ministarstvom u obavljanju poslova iz stava 1. ovog člana.
Ministarstvo ima prema nadležnim
pokrajinskim organima, u pogledu poverenih poslova državne uprave iz stava 1.
ovog člana, prava i dužnosti propisane zakonom kojim se uređuje državna uprava.
XVIII.
VISOKOŠKOLSKE USTANOVE ČIJI JE OSNIVAČ REPUBLIKA NA TERITORIJI AUTONOMNE
POKRAJINE KOSOVO I METOHIJA
Član 138.
Na teritoriji Autonomne
pokrajine Kosovo i Metohija, nad visokoškolskim ustanovama čiji je osnivač
Republika, Vlada ima sva prava i obaveze osnivača.
Poseban način priznavanja
visokoškolskih isprava i vrednovanje studijskih programa visokoškolskih
ustanova sa teritorije Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija koje obavljaju
delatnost u skladu sa Rezolucijom 1244 Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija,
kao i druga pitanja od značaja za utvrđivanje prava u pogledu nastavka obrazovanja,
odnosno zapošljavanja imalaca visokoškolskih isprava sa teritorije Autonomne
pokrajine Kosovo i Metohija utvrđuje Vlada.
XIX. PRELAZNE
I ZAVRŠNE ODREDBE
Nacionalni savet
Član 139.
Vlada će imenovati članove
Nacionalnog saveta u skladu sa odredbama ovog zakona u roku od šest meseci od
dana stupanja na snagu ovog zakona.
Danom izbora članova Nacionalnog
saveta u skladu sa ovim zakonom prestaje mandat članovima Nacionalnog saveta
izabranim po propisima koji su važili do stupanja na snagu ovog zakona.
Nacionalno akreditaciono telo
Član 140.
Vlada će obrazovati Nacionalno
akreditaciono telo najkasnije u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu
ovog zakona.
Normativi i standardi rada visokoškolskih ustanova
čiji je osnivač Republika
Član 141.
Normative i standarde rada
visokoškolskih ustanova čiji je osnivač Republika i materijalna sredstva za
njihovo ostvarivanje Vlada će utvrditi u roku do dve godine od dana stupanja na
snagu ovog zakona.
Podzakonski akti
Član 142.
Ministar će u roku od godinu
dana od dana stupanja na snagu ovog zakona doneti podzakonske akte, u skladu sa
ovim zakonom.
Nacionalni savet će u roku od
godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona doneti podzakonske akte u
skladu sa ovim zakonom.
Izuzetno od stava 1. ovog člana,
podzakonski akt iz člana 115. stav 10, ministar donosi u roku od tri meseca od
dana stupanja na snagu ovog zakona.
Izuzetno od stava 2. ovog člana,
Nacionalni savet donosi standarde za akreditaciju studijskih programa
specijalističkih strukovnih studija prvog stepena u roku od devet meseci od
dana stupanja na snagu ovog zakona.
Visokoškolske ustanove
Član 143.
Samostalne visokoškolske
ustanove usaglasiće svoju organizaciju i opšte akte sa ovim zakonom u roku od
šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Samostalne visokoškolske
ustanove koje izvode akreditovane studijske programe specijalističkih
strukovnih studija drugog stepena, mogu da upisuju studente na ove studije
zaključno sa školskom 2018/2019. godinom.
Organi visokoškolske ustanove
Član 144.
Konstituisanje organa
upravljanja, stručnih organa i studentskog parlamenta, kao i izbor organa
poslovođenja visokoškolske ustanove u skladu sa ovim zakonom, izvršiće se po
isteku mandata tih organa konstituisanih, odnosno izabranih po propisima koji
su važili do stupanja na snagu ovog zakona.
Postupak izbora organa
poslovođenja u skladu sa ovim zakonom pokreće se najkasnije šest meseci pre
isteka mandata iz stava 1. ovog člana.
U ukupan broj mandata ne
računaju se mandati do stupanja na snagu ovog zakona.
Izuzetno od stava 1. ovog člana, organi visokoškolskih ustanova izabrani
po propisima koji su važili do dana stupanja na snagu ovog zakona, a kojima
mandat ističe nakon 1. juna 2019. godine, pokrenuće proceduru za izbor tih
organa najkasnije u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.*
*Službeni glasnik RS, broj
73/2018
Izbori u zvanja
Član 145.
Započeti izbori u zvanje
nastavnika i saradnika prema propisima koji su važili do dana stupanja na snagu
ovog zakona okončaće se po tim propisima, u roku od šest meseci od dana
stupanja na snagu ovog zakona.
Mogućnost produženja radnog odnosa
Član 146.
Nastavniku iz člana 78. stav 2.
Zakona o visokom obrazovanju („Službeni glasnik RS”, br. 76/05, 100/07 –
autentično tumačenje, 97/08, 44/10, 93/12, 89/13, 99/14, 45/15 – autentično
tumačenje, 68/15 i 87/16) radni odnos prestaje 30. septembra 2018. godine.
Izuzetno, nastavniku iz člana
78. stav 2. Zakona o visokom obrazovanju („Službeni glasnik RS”, br. 76/05,
100/07 – autentično tumačenje, 97/08, 44/10, 93/12, 89/13, 99/14, 45/15 –
autentično tumačenje, 68/15 i 87/16) može se produžiti radni odnos ako
ispunjava uslove iz člana 93. ovog zakona, s tim što se rok na koji se može
produžiti radni odnos ugovorom sa visokoškolskom ustanovom na određeno vreme do
dve godine računa od 30. septembra 2018. godine.
Upis na osnovne studije
Član 147.
Do početka primene propisa koji
uređuju opštu, stručnu i umetničku maturu, upis na osnovne studije vrši se u
skladu sa propisima koji su važili do stupanja na snagu ovog zakona i opštim
aktom visokoškolske ustanove.
Studenti
Član 148.
Studenti upisani na studije do
stupanja na snagu ovog zakona u skladu s odredbama čl. 82–88. Zakona o visokom
obrazovanju („Službeni glasnik RS”, br. 76/05, 100/07 – autentično tumačenje,
97/08, 44/10, 93/12, 89/13, 99/14, 45/15 – autentično tumačenje, 68/15 i 87/16)
mogu završiti studije po započetom studijskom programu, uslovima i pravilima
studija, najkasnije do isteka roka koji se određuje u dvostrukom broju školskih
godina potrebnih za realizaciju studijskog programa, računato od dana početka
studiranja tog studijskog programa.
Studenti upisani na osnovne studije i na studije na višim školama do 10.
septembra 2005. godine mogu završiti te studije po započetom nastavnom planu i
programu, uslovima i pravilima studija, najkasnije do kraja školske 2020/2021.
godine, a studenti upisani na integrisane studije iz polja medicinskih nauka,
do kraja školske 2021/2022. godine.*
Studenti upisani na magistarske studije do 10. septembra 2005. godine mogu
završiti te studije po započetom planu i programu, uslovima i pravilima
studija, najkasnije do kraja školske 2020/2021. godine.*
Kandidati koji su prijavili doktorsku disertaciju do 10. septembra 2005.
godine, odnosno studenti koji su upisali doktorske studije po propisima koji su
važili do tog datuma, mogu da steknu naučni naziv doktora nauka, odnosno da
završe doktorske studije po započetom planu i programu, uslovima i pravilima
studija, najkasnije do kraja školske 2020/2021. godine.*
Studenti iz stava 1. ovog člana
imaju pravo da nastave započete studije u skladu sa odredbama ovog zakona, na
način i po postupku utvrđenim opštim aktom visokoškolske ustanove.
*Službeni glasnik RS, broj
67/2019
Stečeni stručni, akademski, odnosno naučni nazivi
Član 149.
Stručni, akademski, odnosno
naučni naziv koji je stečen prema propisima koji su važili do stupanja na snagu
Zakona o visokom obrazovanju („Službeni glasnik RS”, br. 76/05, 100/07 –
autentično tumačenje, 97/08, 44/10, 93/12, 89/13, 99/14, 45/15 – autentično
tumačenje, 68/15 i 87/16), u pogledu prava koja iz njega proizlaze, izjednačen
je sa odgovarajućim nazivom u skladu sa članom 127. tog zakona.
Lice koje je steklo ili stekne
stručni naziv specijaliste strukovnih studija završavanjem specijalističkih
strukovnih studija u skladu sa Zakonom o visokom obrazovanju („Službeni glasnik
RS”, br. 76/05, 100/07 – autentično tumačenje, 97/08, 44/10, 93/12, 89/13,
99/14, 45/15 – autentično tumačenje, 68/15 i 87/16) zadržava pravo na njegovo
korišćenje u skladu sa propisima prema kojima ih je steklo.
Visokoškolske ustanove koje su, u skladu sa članom 128. stav 1. Zakona o
visokom obrazovanju („Službeni glasnik RS”, br. 76/05, 100/07 – autentično
tumačenje, 97/08, 44/10, 93/12, 89/13, 99/14, 45/15 – autentično tumačenje,
68/15, 87/16 i 88/17), izdavale diplome o stečenom naučnom nazivu doktora
nauka, a koje su u vreme odbrane doktorske disertacije i izdavanja diplome
imale rešenje o ispunjenosti uslova za početak rada i obavljanje delatnosti, u
skladu sa članom 116. stav 2. istog zakona, a nisu imale saglasnost na nastavni
plan magistarskih studija prema propisima koji su važili do stupanja na snagu
tog zakona, smatra se da su izdavale diplome o stečenom naučnom nazivu doktora
nauka u skladu sa zakonom.*
*Službeni glasnik RS, broj
73/2018
Započeti postupci
Član 150.
Započeti postupci za izdavanje
dozvole za rad i akreditaciju visokoškolskih ustanova i studijskih programa
prema propisima koji su važili do dana stupanja na snagu ovog zakona, okončaće
se po tim propisima.
U postupcima iz stava 1. ovog
člana u kojima je izjavljena žalba do stupanja na snagu ovog zakona,
drugostepeni postupak okončaće se prema propisima po kojima je žalba
izjavljena.
U postupcima iz stava 1. ovog
člana u kojima se žalba izjavi nakon stupanja na snagu ovog zakona, postupak po
žalbi sprovešće se u skladu sa ovim zakonom.
Do utvrđivanja liste recenzenata
u skladu sa odredbama ovog zakona, Nacionalni savet imenovaće žalbenu komisiju
od recenzenata koje je imenovala Komisija za akreditaciju i proveru kvaliteta
do stupanja na snagu ovog zakona.
Nacionalni savet će raspisati
javni poziv za popunjavanje liste recenzenata u roku od šest meseci od dana
stupanja na snagu ovog zakona.
Započeti postupci za priznavanje
strane visokoškolske isprave, odnosno vrednovanja stranog studijskog programa
prema propisima koji su važili do stupanja na snagu ovog zakona, okončaće se po
tim propisima.
Prestao je da važi raniji stav 7. (vidi član 15. Zakona - 6/2020-3).
Zahtev za redovnu akreditaciju i spoljašnju
proveru
kvaliteta
Član 151.
Visokoškolska ustanova kojoj je
izdato uverenje o akreditaciji ustanove, odnosno studijskog programa, u skladu
sa propisima koji su važili do stupanja na snagu ovog zakona, dužna je da
podnese zahtev za redovnu akreditaciju u roku od šest godina od dana izdavanja
uverenja o akreditaciji.
Izuzetno od stava 1. ovog člana,
visokoškolska ustanova kojoj je izdato uverenje o akreditaciji studijskog
programa specijalističkih strukovnih studija drugog stepena, dužna je da
podnese zahtev za akreditaciju studijskog programa specijalističkih studija
prvog stepena najkasnije do početka školske 2018/2019. godine.
Do početka rada Nacionalnog
akreditacionog tela, postupak provere kvaliteta visokoškolskih ustanova i
studijskih programa obavljaće se po propisima koji su važili do stupanja na
snagu ovog zakona.
Visokoškolska ustanova koja nije
sprovela postupak spoljašnje provere kvaliteta u skladu sa propisima koji su
važili do stupanja na snagu ovog zakona, dužna je da podnese zahtev za redovnu
spoljašnju proveru kvaliteta u roku od četiri godine od dana dostavljanja
izveštaja o obavljenoj spoljašnjoj proveri kvaliteta.
Menadžer univerziteta
Član 152.
Univerzitet će objaviti konkurs
za izbor menadžera u roku od devet meseci od dana stupanja na snagu ovog
zakona.
Član 153.
Prestao je da važi (vidi član 25. Zakona -
6/2020-20)
Nacionalni okvir kvalifikacija
Član 154.
Do donošenja zakona kojim će se
na celovit način utvrditi Nacionalni okvir kvalifikacija Republike, Nacionalni
savet predlaže, a Ministarstvo utvrđuje nacionalni okvir kvalifikacija za
visoko obrazovanje.
Do donošenja zakona iz stava 1.
ovog člana, visokoškolske ustanove će utvrđivati ishode procesa učenja iz člana
38. tačka 3) ovog zakona u skladu sa propisima koji su doneti do stupanja na
snagu ovog zakona.
Prestanak važenja dosadašnjih propisa
Član 155.
Danom stupanja na snagu ovog
zakona prestaje da važi Zakon o visokom obrazovanju („Službeni glasnik RS”, br.
76/05, 100/07 – autentično tumačenje, 97/08, 44/10, 93/12, 89/13, 99/14, 45/15
– autentično tumačenje, 68/15 i 87/16).
Podzakonski akti doneti na
osnovu zakona iz stava 1. ovog člana primenjivaće se do donošenja podzakonskih
akata u skladu sa ovim zakonom, osim ako su u suprotnosti sa odredbama ovog
zakona.
Stupanje na snagu
Član 156.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog
dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
ODREDBE KOJE NISU UNETE U "PREČIŠĆEN
TEKST" ZAKONA
Zakon o izmenama i dopunama Zakona o visokom
obrazovanju: "Službeni glasnik RS", broj 73/2018-7
Član 19.
Podzakonski akti za sprovođenje ovog zakona doneće se u roku od tri meseca
od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Član 20.
Visokoškolske ustanove usaglasiće svoje opšte akte u skladu sa ovim
zakonom u roku od dva meseca od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Član 21.
Akademije strukovnih studija i visoke škole objaviće konkurs za izbor
menadžera tri meseca pre početka školske 2019/2020. godine.
Ministarstvo će objaviti konkurs za izbor lektora srpskog jezika u
inostranstvu u roku od tri meseca od dana donošenja akta iz člana 9. stav 9.
ovog zakona.
Član 22.
Ovaj zakon stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u „Službenom
glasniku Republike Srbije”.
Zakon o izmenama Zakona o visokom obrazovanju:
"Službeni glasnik RS", broj 67/2019-3
Član 2.
Samostalne visokoškolske ustanove usaglasiće svoje opšte akte u skladu sa
ovim zakonom u roku od tri meseca od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Član 3.
Ovaj zakon stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u „Službenom
glasniku Republike Srbije”.
|
Ostvarivanje zakonom utvrđenih prava nakon završenih specijalističkih strukovnih studija. Specijalističke strukovne studije su drugi stepen visokog obrazovanja po EHEA i sedmi stepen po EQF. Kada će biti donet Nacionalni Okvir Kvalifikacija? Slobodno komentarišite... kontakt EMAIL: specijalistickestrukovne@gmail.com ili http://www.facebook.com/specijalistickestrukovne
ZoVO od 2017.
Пријавите се на:
Постови (Atom)
Нема коментара:
Постави коментар